فهرست مطالب
آیا می دانید چیا یا دانه چیا چیست و چرا باید از آن استفاده نمود؟ آیا از مزایای چیا سید اطلاعاتی دارید؟ در واقع دانه چیا (chia seed) از جمله گیاهانی است که عموما در آمریکای جنوبی رشد می کند و افراد کمی در آسیا و خاورمیانه آن را می شناسند، متاسفانه این ماده مغذی، هنوز در ایران به صورت کامل شناخته نشده و افراد کمی از حضور چنین ماده مغذی نیز آگاهی دارند و البته افرادی هم هستند که دانه چیا را با دانه تخم شربتی اشتباه می گیرند. دراین مقاله قصد دارم اطلاعات کلی راجع به دانه چیا و مزایای آن بیان کنم تا افرادی که این ماده مغذی را نمی شناسند، از حضور چنین ماده گرانبهایی اطلاع پیدا نمایند و در طبخ غذاها مثلا برای پختن پودینگ، فرنی، نوشیدنی ها، اسموتی ها و یا حتی در نان ها استفاده نمایند.برای آشنایی بیشتر جهت استفاده از چیا، مقالات آینده مجله مو تن رو را دنبال نمایید. در ادامه مقاله همراه من باشید.
پیشنهاد نویسنده: ماچا، معجزه ای برای پوست و بدن
تاریخچه دانه چیا (chia seed)
دانه های چیا از گیاه گلدار چیا که بومی مکزیک و گواتمالا است، بوجود می آید. دانشمندان برای گیاه چیا اسامی دیگری به نام Salvia hispanica یا Salvia columbariae نامیده اند و البته به چیا یک نام ویژه دیگری به نام چیا طلایی هم می گویند. گیاه چیا از خانواده نعنا به نام Lamiaceae بوده و دانه های آن تقریبا شبیه دانه های کنجد، و بهتر است بگویم شبیه دانه های تخم شربتی نیز می باشد.
گیاه چیا برای اولین بار توسط آزتک ها، مایان ها،Incans وحتی قبایل دیگر آمریکا نیز برای مدت طولانی کشت میشده است. در زبان مایان، چیا به معنی قدرت بوده و یکی از مهمترین منبع های غنی از ویتامین و سلامتی برای بومی های امریکایی به حساب می امده که به کرات در غذاها و سالادها و حتی نوشیدنی هایشان از آن استفاده می کرده اند.
با سقوط آزتک ها و کاهش قبایل آمریکای شمالی، استفاده از دانه چیا کاهش پیدا کرد؛ ودر اواخر قرن 19 و با اغاز قرن 20، گندم و ذرت بعنوان بهترین جایگزین به جای دانه چیا وارد سبد غذایی هر خانواده آمریکایی شد؛ که این تغییرات توسط مسافران اروپایی که به دور جهان مهاجرت میکردند، آورده شده بود. این مسافران اروپایی به همراه خود، گندم، برنج، ذرت، سیب زمینی و حتی سیب زمینی های شیرین نیز حمل می کردند. به خاطر این تغییرات، برای مدتی استفاده از دانه چیا نیز به طور کلی فراموش شد و با آغاز قرن 20 و تحقیق درباره دانه چیا، مجددا عموم مردم جهان از حضور این ماده مغذی نیز اطلاع پیدا کردند.
آیا دانه چیا دارای ارزش غذایی است؟
همانطور که در بالا ذکر شد، دانه چیا منبع فراوانی از مواد مغذی است که برای کااربردهای گوناگونی از آن استفاده می شود. دانه چیا دارای مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم، آهن، مس، زینک، منیزیم، نیاسین، تیامین می باشد و حتی دارای مواد دیگری مانند امگا 3، آنتی اکسیدان، پروتئین، ویتامین های A ، B، E ،D و اسیدهای چرب ضروری نیز بوده که در ادامه این بخش ارزش غذایی تک تک موارد ذکر شده، در یک جدول گرداوری شده است.
یکی از مهمترین فواید استفاده از دانه چیا، افزایش انرژی به خصوص برای ورزشکاران در حین ورزش، تقویت حافظه و کاهش ساعات خواب برای افرادی که باید تا دیروقت بیدار بمانند. دانه چیا علاوه بر ایجاد سلامتی و افزایش انرژی، باعث کاهش وزن و سایز برای کسانی که بدنبال یک ماده لاغر کننده می گردند، نیز می باشد.
مواد مغذی | ارزش ماده غذایی |
آب (گرم) | 5.8 |
انرژی (کیلو کالری) | 486 |
پروتئین (گرم) | 16.54 |
چربی (گرم) | 30.74 |
انواع کربوهیدرات (گرم) | 42.12 |
فیبر (گرم) | 34.4 |
کلسیم ( میلی گرم) | 631 |
آهن (میلی گرم) | 7.72 |
منیزیم (میلی گرم) | 335 |
فسفر (میلی گرم) | 860 |
پتاسیم (میلی گرم) | 407 |
سدیم (میلی گرم) | 16 |
روی (میلی گرم) | 4.58 |
ویتامین سی (گرم) | 1.6 |
تیامین (میلی گرم) | 0.62 |
متابولیسم ریبوفلاوین (میلی گرم) | 0.17 |
نیاسین (میلی گرم) | 8.83 |
ویتامین B 12 | 0 |
ویتامین A | 54 |
ویتامین E | 0.5 |
اسیدهای چرب اشباع شده (گرم) | 3.33 |
اسیدهای چرب خالص (گرم) | 2.31 |
اسیدهای چرب اشباع نشده (گرم) | 23.67 |
ترانس اسیدهای چرب (گرم) | 0.14 |
کلسترول (میلی گرم) | 0 |