فهرست مطالب
اگر به دنبال روشهای طبیعی برای حمایت از سلامت پوست خود هستید، ویتامینها به حفظ عملکرد و سلامت پوست کمک شایانی میکنند. بهترین منبع ویتامین E غذاهای سرشار از مواد مغذی هستند. اما مکملها و محصولات حاوی ویتامین E نیز میتوانند در این زمینه مفید واقع شوند. ویتامین E علاوه بر کمک به ظاهر پوست، در درمان بسیاری از بیماریهای پوستی نظیر آکنه، پسوریازیس و تأثیرات پیری ناشی از نور آفتاب، نقش مؤثری ایفا میکند. در این مقاله خواص ویتامین E برای پوست و مو را بررسی خواهیم کرد.
ویتامین E چیست؟
ویتامین E یک ماده غذایی حیاتی و محلول در چربی است که خواص ضدالتهابی برای بدن دارد. این ویتامین به گروهی از ترکیبات محلولشونده در چربی با فعالیتهای آنتیاکسیدانی مجزا اطلاق میشود. هشت نوع ویتامین E وجود دارد که عبارتند از: آلفا، بتا، گاما و دلتا توکوفرول و آلفا، بتا، گاما و دلتا توکوتریونل. این هشت نوع از نظر سطوح فعالیت بیولوژیکی با یکدیگر تفاوت دارند. توکوفرول تنها شکلی از ویتامین E است که نیازهای انسان را برآورده میکند. غلظت سُرُمی ویتامین E (آلفا توکوفرول) به کبد بستگی دارد چراکه این عضو از بدن مواد مغذی اشکال مختلف ویتامین E را جذب میکند. کبد بجز آلفا توکوفرول، سایر اشکال ویتامین E را متابولیزه و دفع میکند. سطوح ویتامین E با افزایش سن نیز کاهش مییابد. این ویتامین E در بسیاری از غذاها، به شکل مکمل و به عنوان مواد تشکیلدهنده محصولات، در دسترس افراد قرار میگیرد.
منابع ویتامین E
غذاها
ویتامین E را میتوان در بسیاری از غذاها یافت. این غذاها عبارتند از:
- غذاهای فرآوریشده تجاری مخصوص نظیر غلات، آبمیوه و مارگارین
- صدف آبالون، ماهی سالمون و دیگر غذاهای دریایی
- کلم بروکلی، اسفناج و دیگر سبزیجات سبز
- آجیل و دانههای روغنی نظیر تخمه آفتابگردان و فندق
- روغنهای گیاهی نظیر روغن آفتابگردان، روغن جوانه گندم، روغن ذرت، روغن سویا و روغن گلرنگ
- کره بادام زمینی
- کیوی، انبه و گوجه فرنگی
ویتامین E طبیعی در غذا را با برچسب غذایی d-alpha-tocopherol نیز میتوان مشاهده کرد. ویتامین E طبیعی نسبت به همتای مصنوعیاش پتانسیل بیشتری دارد. اگر ویتامین E با ویتامین C ترکیب شود کارایی آن چندبرابر خواهد شد.
مکمل های رژیمی
ویتامین E را میتوان به صورت مصنوعی تولید کرد. شکل مصنوعی ویتامین E اغلب به dl-alpha-tocopherol اطلاق میشود.در مکملهای رژیمی از ویتامین E مصنوعی استفاده میشود.
روغن ویتامین E
روغن ویتامین E از مشتقات ویتامین E محسوب میشود و میتوان آن را به طور مستقيم روي سطح پوست استفاده کرد. همچنین در تهیه لوسیونها، کرمها و ژلها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این روغن در بسیاری از محصولات غذایی سالم فروشگاهی نیز وجود دارد. روغن ویتامین E با مکملهای ویتامین E تفاوت دارد؛ زیرا میتوان آن را مستقیماً به پوست زد. غلظت آن میان تولیدکنندگان مختلف متفاوت است. برخی از استفادهکنندگان آن به سادگی محتوای کپسول روغنی را باز میکنند و محتوا را بر روی پوست خود قرار میدهند. روغن ویتامین E به عنوان یکی از موارد تشکیلدهنده بسیاری از محصولات مراقبت از پوست به حساب میآید؛ مخصوصاً آن دسته از محصولاتی که خواص ضدپیری دارند.
طریقه استفاده از روغن ویتامین E
روغن ویتامین E را شبها میتوان به عنوان یکی از درمانهای ضدپیری مورد استفاده قرار داد. از آنجاییکه ویتامین E قوام زیادی دارد بهترین زمان استفاده از آن قبل از رفتن به رختخواب است. اگر در آن زمان مورد استفاده قرار گیرد تا صبح به طور کامل جذب خواهد شد. اما اگر صبح اقدام به استفاده از آن کنید به سختی میتوانید روی صورت خود آرایش انجام دهید یا سرمها را بر روی آن اعمال کنید. بیشتر کرمهای ضدپیری بین 0.05 تا 1 درصد ویتامین E را به عنوان یکی از مواد فعال در خود جای دادهاند.
در اینجا با طرز استفاده شبانه از روغن ویتامین E آشنا میشوید:
- ابتدا صورت خود را از هرگونه آرایش یا محصولات دیگر پاک کنید. سپس صورت خود را با آب ولرم بشویید و آن را خشک کنید.
- اگر از روغن ویتامین E خالص استفاده میکنید، یک یا دو قطره از آن را با 10 قطره روغن جوجوبا، روغن بادام یا روغن نارگیل مخلوط کنید.
- مخلوط یا سرم ویتامین E را با استفاده از انگشتان به پوست خود اعمال کنید. با حرکات دایرهای کوچک صورت خود را مالش دهید تا گردش خون تحریک شود و محصول را تا آنجا که میتوانید پخش کنید.
- بلافاصله صورت خود را بر روی بالش یا هر سطح دیگری نگذارید. 20 دقیقه صبر کنید و سپس میتوانید صورت خود را روی هر سطحی قرار دهید. اگر این روش را یک یا دوبار در هفته به عنوان روتین پوستی و 30 دقیقه قبل از خواب انجام دهید بهترین نتیجه را خواهید گرفت.
میزان مجاز توصیه شده برای ویتامین E
میزان ویتامین E روزانه مورد نیاز برحسب سن شما محاسبه میشود. براساس دادههای مراکز ملی بهداشت، نوجوانان، بزرگسالان و بانوان باردار بهتر است روزانه حدود 15 میلیگرم ویتامین E مصرف کنند. برای بانوان شیرده این میزان به حدود 19 میلیگرم میرسد. نوزادان نورس تا 1 ساله، نوزادان تا 4 سال و کودکان به میزان کمتری از ویتامین E در رژیم روزانه خود نیاز دارند.
بیشتر افرادی که در مناطق دارای غذاهای سالم زندگی میکنند از میزان کافی ویتامین E بهرهمند هستند. افراد مبتلا به بیماریهایی که توانایی آنها در جذب یا هضم چربی را تحت تأثیر قرار میدهد به میزان بیشتری از ویتامین E نیاز دارند. این بیماریها فیبروز کیستیک و بیماری کرون هستند. برای این دسته از افراد و دیگر افرادی که نگران دریافت ویتامین E هستند میتوان از مکمل استفاده کرد. ویتامین E مادهای است که در بسیاری از مولتیویتامینها و مکملهای معدنی وجود دارد.
خواص ویتامین E برای پوست
ویتامین E به حفظ ایمنی بدن، کارایی سلول و سلامت پوست کمک میکند. این ماده غذایی یک آنتیاکسیدان است و همین موضوع سبب میشود تا بتواند با اثرات رادیکالهای آزاد تولید شده توسط متابولیسم غذا و سموم موجود در محیط مقابله کند. ویتامین E میتواند در کاهش آسیب اشعه فرابنفش خورشید بر پوست مؤثر باشد. نور اشعه فرابنفش خورشید سطوح ویتامین E را در پوست کاهش میدهد.
از میان 8 نوع ویتامین E نوع توکوفریل (tocopheryl acetate) و توکوفرول (tocopherol) در محصولات مراقبت از پوست بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین اگر لغت «توکوفرول» را بر روی سرم، مرطوبکننده یا مکمل دیدید منظور ویتامین E است.
خواص آنتی اکسیدانی
ویتامین E به عنوان یک آنتیاکسیدان با آسیبهای رادیکال آزاد مبارزه میکند. ويتامين E برخلاف دیگر آنتیاکسیدانها یک مولکول با آبرسانی بالا است، هم به عنوان یک هموکتانت برای جذب آب به درون پوست و هم به عنوان امولینت برای حفظ آب در پوست، کارایی دارد. این بدان معنی است که ویتامین E برای درمان اختلالات پوستی و همچنین ترمیم پوست مفید واقع میشود. از جمله خواص ویتامین E برای پوست این است که انواع مختلفی از بازسازی سلولی را در مقابل آسیبهای خورشیدی انجام میدهد و به بهبود زخم و سوختگی نیز کمک میکند.
همانطور که گفته شد، ویتامین E یک آنتیاکسیدان است. آنتیاکسیدانها با کمک به حذف رادیکالهای آزاد از آسیب اکسیداتیو به سلولها جلوگیری میکنند. رادیکالهای آزاد، تلاش مخربی را انجام میدهند تا خود را در بدن تثبیت کنند، آنها آماده و مایل هستند یک الکترون را از هر مسیری که امکان آن وجود دارد بربایند. این مسیرها عبارتند از: DNA، پروتئینهای پوستی، بافتهای همبند و غشاهای سلولی. هرچه بیشتر بتوانید جلوی این تثبیت را بگیرید، پوست شما بهتر محافظت خواهد شد و ویتامین E در این میان نقش ایفا میکند.
علاوه بر این، ویتامین E خواص مرطوبکنندگی و بهبود زخم را نیز در خود دارد و به قدرتمندتر شدن عملکرد سد پوستی نیز کمک میکند. میتوان گفت ویتامین E یک ویتامین همهفنحریف است. این ویتامین خاصیت ضدالتهابی طبیعی دارد و میتواند تسکیندهنده باشد و به آرامش پوست کمک کند. همچنین برای هیدراته کردن پوست مفید است و به عنوان یک مانع طبیعی برابر نور خورشید عمل کند. در ادامه به طور جزئیتر هر یک از خواص ویتامین E برای پوست را بررسی خواهیم کرد.
خواص ویتامین E برای پوست: مرطوب سازی
محققان دریافتند که محصولات دارای ویتامین E میتوانند پوست را مرطوب کنند. از این رو ویتامین E در بسیاری از مرطوبکنندهها یافت میشود و روغن ویتامین E میتواند به عنوان مرطوبکننده برای جلوگیری یا درمان خشکی پوست مورد استفاده قرار گیرد.
خواص ویتامین E برای پوست: بهبود زخم
برخی از تحقیقات نشان میدهد که ویتامین E به سرعت بهبود زخم كمك میكند. روغن ویتامین E نیز داراي همین خاصیت است.
خواص ویتامین E برای پوست: از بین بردن تیرگی و نقاط سیاه صورت
هورمونها یا دیگر موارد میتوانند روی پوست شما نقاط سیاه زیادی ایجاد کنند. در این شرایط بیماری ملاسما ایجاد میشود. از جمله خواص ویتامین E برای پوست درمان این بیماری است. مطالعات نشان میدهند که ویتامین E تا حدی میتواند روی تیرگی پوست اثر بگذارد. اثربخشترین استفاده از ویتامین E برای درمان تیرگی پوست میتواند ترکیب آن با ویتامین C باشد.
جلوگیری از پیری و ایجاد چین و چروک روی صورت
ویتامین E سرشار از آنتیاکسیدان است و آنتیاکسیدان روی گردش خون اثر میگذارد. به همین دلیل است که افراد پس از استفاده موضعی از روغن ویتامین E تفاوت در استحکام و ساختار پوست خود را احساس میکنند. در سال 2013 محققان طی مطالعهای ثابت کردند که ویتامین E و دیگر محصولاتی که دارای آنتیاکسیدان بالا هستند میتوانند به عنوان درمانی برای به تأخیرانداختن چین و چروک صورت مورد استفاده قرار بگیرند.
خواص ویتامین E برای پوست: لب های صاف و نرم
از ویتامین E برای از بین برن خشکی لب میتوان استفاده کرد. از آنجاییکه ویتامین E بازتولید و ترناُور سلولی را بهبود میبخشد، استفاده از آن در لبهای خشک موجب میشود که سلولهای جدید زودتر در سطح لب تشکیل شوند. حالت ضخیم و روغنی روغن ویتامین E میتواند از تحریک بیشتر پوست لب نیز جلوگیری کند.
مبارزه با آسیب های پوستی ناشی از اشعه ماورابنفش
محققان طی چندین مطالعه دریافتند که ویتامین E جلوی آسیبهای پوستی در معرض خورشید قرارگرفتن را بگیرد. اما بیشتر این تحقیقات در محیط آزمایشگاهی انجام شد. افزودن ویتامین E به محصول ضدآفتاب میتواند بر خواص پوستی آن محصول بیفزاید اما شایان ذکر است که خود ویتامین E به تنهایی نمیتواند به عنوان یک ضدآفتاب تأثیرگذاری داشته باشد.
تأثیر ویتامین E روی پوست: خواص ضدالتهابی
التهاب واکنشی است که بدن در مقابل عفونت یا آسیبدیدگی از خود نشان میدهد. این عارضه میتواند دردناک باشد و تغییررنگ و تورم را به همراه داشته باشد. اکثر بیماریهای رایج پوستی نظیر آکنه، التهاب را به دنبال دارند. محققان طی یک مطالعه در سال 2020 دریافتند که مکملهای ویتامین E التهاب را در بزرگسالان کاهش میدهند.
خواص ویتامین E برای مو
ویتامین E میتواند بر روی سلامت کلی مو و پوست سر تأثیرگذار باشد. مزایای ویتامین E برای مو عبارتند از:
جلوگیری از ریزش مو
مطالعهای در سال 2020 نشان داد که مکملهای ویتامین E میتوانند در بهبود رشد مو در افرادی که دچار ریزش مو شدهاند مؤثر باشند. تصور میشود آنتیاکسیدان موجود در ویتامین E موجب کاهش استرس اکسیداتیو در پوست سر میشود. استرس اکسیداتیو رابطه مستقیمی با ریزش مو دارد.
بهبود گردش خون پوست سر
ويتامین E گردش خون را افزایش میدهد و این امر موجب بهبود سلامت مو میشود. محققان در سال 1999 دریافتند که دزهای بالای ویتامین E جریان خون به چشم را در افرادی که مبتلا به دیابت نوع 1 هستند افزایش میدهد. مطالعه دیگری در سال 2001 نشان داد که افزایش تأمین خون موجب ترغیب رشد مو و افزایش فولیکولهای مو میشود.
موارد منع مصرف ویتامین E
ویتامین E برای همه افراد درمان مؤثری به شمار نمیآید. اگر دچار جوشهای مکرر میشوید یا منافذ پوستی شما به سادگی مسدود میشوند، استفاده از روغن ویتامین E میتواند این علائم را تشدید کند.
استفاده از مکمل خوراکی ویتامین E در کوتاهمدت در اکثر افراد مشکلی ایجاد نمیکند اما اگر بیش از یکسال از آنها استفاده کنید میتوانند در درون بدن شما انباشته شوند. استفاده بیش از حد ویتامین E میتواند به کاهش تعداد پلاکت و رقیق شدن خون منجر شود. اگر خون رقیقی دارید یا از بیماریهای خونی رنج میبرید قبل از استفاده از نسخه خوراکی ویتامین E حتماً با دکتر خود مشورت کنید.
سؤالات متداول درباره خواص ویتامین E بر روی پوست
از جمله خواص ویتامین E برای پوست میتوان به مرطوبسازی پوست، بهبود زخم، جلوگیری و درمان تیرگی پوست، جلوگیری از آسیبهای ناشی از اشعه ماورابنفش و جلوگیری از التهاب پوست اشاره کرد.
در مورد مکملهای خوراکی و سرمها طبق دستور باید عمل کرد اما بهترین زمان استفاده از روغن ویتامین E قبل از خواب شبانه میباشد. ابتدا صورت خود را از هرگونه آرایش یا محصول دیگری پاک میکنیم و آن را میشوییم سپس روغن ویتامین E را اعمال کرده و 20 دقیقه صبر میکنیم و سپس میتوانیم سر خود را بر روی بالش بگذاریم و بخوابیم. تا صبح این ویتامین به طور کامل جذب پوست میشود.
غلات، آبمیوه، مارگارین، غذاهای دریایی و مخصوصاً ماهی سالمون، آجیل و دانههای روغنی، روغنهای گیاهی نظیر روغن جوانه گندم و روغن گلرنگ، گوجه فرنگی، انبه و کره بادام زمینی از جمله غذاهایی هستند که ویتامین E در آنها وجود دارد.