فهرست مطالب
آیا تا به امروز نام کاپ قاعدگی یا فنجان قاعدگی به گوشتان خورده است؟ آیا از طرز استفاده از این محصول اطلاعی دارید؟ با اینکه امروزه فواید و معایب کاپ قاعدگی، سروصدای زیادی به پا کرده، اما باز هم خیلی از زنان هستند که با این محصول آشنایی ندارند. دلیل این مسئله این است که به طور کلی تبلیغات برای کاپ قاعدگی بسیار کم انجام میشود و اغلب خانمهایی که از این وسیله استفاده میکنند، بیشتر به کمک جست وجو در اینترنت یا به توصیه دیگران، با کاپ قاعدگی و طرز کار آن آشنا شدهاند. جالب است بدانید که کاپهای قاعدگی از دهه ۱۹۳۰میلادی اختراع شده بودند اما برای نخستین بار در سال ۱۹۸۷ ساخته و به بازار عرضه شدند.
کاپ قاعدگی بانوان چیست؟
کاپ یا فنجان قاعدگی یک وسیله بهداشتی میباشد که برای جمعآوری خون قاعدگی در بانوان طراحی شده است. استفاده از این کاپ در کل دنیا روز به روز در حال افزایش است چون با محیط زیست سازگار بوده و مصرف این محصول از لحاظ اقتصادی صرفه زیادی دارد. این کاپ یا فنجان، اندازه کوچکی دارد و از جنس لاستیک سیلیکون یا لاتکس ساخته شده که همین مسئله باعث بالابردن انعطافپذیری آن شده است.
بهترین محصولات بهداشتی برای دوران قاعدگی
پیش از آنکه در مورد کاپ قاعدگی توضیحات کاملی برای شما ارائه دهیم به معرفی همه روشهای مورد استفاده بانوان در دوران قاعدگی میپردازیم:
پد یکبار مصرف
پد یکبار مصرف یا همان نوار بهداشتی، دستمالی است که از نظر شکل ظاهری مانند پوشک بچههاست اما در ابعاد کوچکتر. امروزه پدها در مدلهای متنوعی به بازار عرضه میشوند که هر فرد با توجه به نیاز خود میتواند اقدام به خرید پد نازک، پد مخصوص شب، پد بلند و… کند. اما این نکته را باید بگوییم که پد برای همه بانوان مناسب نیست چون برخی از زنان به هنگام استفاده از پد دچار تحریک و سوزش پوست میشوند. این موضوع به خصوص در زنانی دیده میشود که مجبور به مصرف پد برای ۶ تا ۷ روز پشت سرهم هستند.
به شما توصیه میکنیم برای جلوگیری از هر نوع حساسیت و تحریک پوستی، از محصولات معطر استفاده نکنید چون بافت واژن حساسترین بافت بدن بانوان است و تمامی این عطرها آلرژی زا هستند.
پدهای قابل شست و شو
اگر از جمله افرادی هستید که به حفظ محیط زیست اهمیت میدهید چرا از پدهای دوستدار زمین استفاده نکنید؟
پدهای قابل شست و شو، پدهای پارچهای هستند که به مدت ۵ سال هم میتوان از آنها استفاده کرد. این پدها از تولید زباله جلوگیری کرده و بسیار مقرون به صرفه هستند.
تامپون
تامپون یک وسیله پنبهای مشابه نوار بهداشتی است با این تفاوت که این وسیله درون مهبل قرار میگیرد و خون را به خود جذب میکند، به این شکل از خروج خون از بدن جلوگیری میکند.
برای جلوگیری از ابتلا به هر عارضهای توسط تامپونها، آنها را بیشتر از ۸ ساعت داخل بدن نگه ندارید و برای استراحت به خصوص هنگام شب، نوار بهداشتی را جایگزین آن کنید.
تینکس (شورتکس)
تینکس یا شورتکس یکی دیگر از وسایل مورد استفاده در دوران قاعدگی بانوان میباشد که به لباس زیر دوره هم معروف است. علت این نام گذاری به خاطر شباهت ظاهری این وسیله به لباس زیر می باشد.
تینکس با تکنولوژی ۴ لایه ساخته شده که به ترتیب لایه ضد میکروبی، رطوبت، جذب و مقاوم در برابر نشت نام گذاری میشوند.
جالب است بدانید که این لباس زیر به اندازه دو عدد تامپون قدرت جذب دارد و برای روزهایی که پریود شما شدید است، گزینه خوبی به حساب میآید.
فنجان قاعدگی
انتخاب محبوب دیگری که برای افراد دوستدار و محافظ محیط زیست وجود دارد، استفاده از فنجان قاعدگی قابل شست و شو در زمان قاعدگی است. این محصول به طور معمول از جنس سیلیکون بوده و شبیه قیف است که داخل واژن جای گذاری شده و خون در آن جمع میشود.
این فنجانها را میتوان در هر بار استفاده، بسته به شدت خونریزی، ۶ تا ۱۲ ساعت بدون تخلیه نگه داشت. اما به توصیه پزشکان برای پیشگیری از عفونت و هر عارضهای، فنجانها باید روزی حداقل دو بار تخلیه شوند و آنها را پس از شستشو دوباره استفاده کرد.
لونکاپ (فنجان قاعدگی هوشمند)
لون کاپ، یک نوع فنجان قاعدگی است که به صورت هوشمند عمل میکند اما هنوز وارد بازار نشده است. این فنجان یک سنسور دارد که از طریق برنامه به گوشی تلفن همراه شما متصل شده و حجم خون ریزی و رنگ آن را ثبت میکند. به این ترتیب شما متوجه میشوید که چه زمانی نیاز به تعویض کاپ دارید.
کاپ قاعدگی چیست؟
همانطور که پیش از این گفته شد، کاپ قاعدگی به جای اینکه مثل پد و تامپون خون را به خود جذب کند، آن را جمعآوری میکند. برای استفاده از این وسیله لازم است قبل از شروع دوره قاعدگی، کاپ را محکم بگیرید و آن را مانند یک تامپون بدون نیاز به اپلیکاتور داخل واژنتان جایگذاری کنید.
اگر فکر میکنید کاپ باعث ایجاد حس ناخوشایند در شما میشود، فکرتان اشتباه است چون در صورتی که به درستی آن را استفاده کنید، اصلا کاپ را احساس نخواهید کرد.
اگر برای خرید این محصول ترغیب شدید میتوانید آن را مثل هر محصول بهداشتی دیگری به صورت آنلاین یا از داروخانهها و فروشگاههای لوازم بهداشتی خریداری کنید.
سایزبندی کاپ قاعدگی
کاپهای قاعدگی معمولا در دو سایز کوچک و بزرگ به بازار عرضه میشوند.
کاپ مدل یک (کوچک)
کاپ مدل یک برای خونریزیهای کم و متوسط مناسب است. تمامی کاپهای قاعدگی نرم و انعطافپذیر هستند ولی مدل یک، از مواد سیلیکونی نرمتری نسبت به مدل دو ساخته شده است.
کاپ مدل دو (بزرگ)
این مدل کاپ برای خونریزیهای نرمال یا شدیدتر کاربرد دارد و از مواد سیلیکونی محکمتری نسبت به مدل یک تشکیل شده است.
انتخاب سایز مناسب اهمیت ویژهای در هنگام خرید کاپ قاعدگی دارد. این را فراموش نکنید که کاپهای قاعدگی فقط درصورتی کارکرد درستی به شما ارائه خواهند کرد که بتوانید سایز مناسب خودتان را پیدا کنید. این را هم بدانید سایزهای برندهای مختلف کاپها ممکن است مقدار کمی با هم تفاوت داشته باشند.
انتخاب سایز مناسب به موارد زیر بستگی دارد:
- سن فرد مصرف کننده
- وضعیت دهانه رحم
- شدت خونریزی در دوره قاعدگی
- میزان سفتی و انعطافپذیری کاپ قاعدگی
- ظرفیت کاپ
- قدرت ماهیچههای کف لگن فرد
- سابقه زایمان واژینال
به شما پیشنهاد میکنیم برای انتخاب سایز با پزشک زنان مشاوره کنید چون پزشک با لحاظکردن همه موارد بالا به شما در انتخاب سایز مناسب کمک شایانی خواهد کرد.
به طور کلی میتوان گفت معمولا سایز یک برای بانوان زیر ۳۰ سال و کسانی که زایمان واژینال نداشتهاند، کاربرد دارد. اما سایز دو اکثرا برای خانمهای بالای ۳۰ سال و افرادی که سابقه زایمان واژینال داشتهاند یا دچار قاعدگیهای پرخون و سنگین هستند، مناسب است.
اما این را هم بدانید که قاعده گفته شده در بالا قابل تعمیم به همه افراد نیست و ممکن است در برخی افراد این قاعده صدق نکند.
در مورد ارتفاع کاپ هم باید با پزشک مشورت کنید تا وی ببیند که دهانه رحم شما هنگام قاعدگی در چه وضعیتی قرار میگیرد.
نحوه گذاشتن کاپ قاعدگی
- برای جایگذاری کاپ درون واژن ابتدا لازم است دستان خود را به خوبی بشویید.
- سپس آرامش خود را حفظ کنید چون اضطراب باعث سفتی عضلات واژن شده و ورود کاپ را با سختی روبهرو میکند.
- در این مرحله شما میتوانید کاپ را به صورت نشسته، ایستاده و یا حالت نیمه خیز داخل اندام تناسلی قرار دهید.
- برای راحتتر فرو بردن کاپ پیشنهاد میکنیم پاهایتان را از هم دور کنید.
- کاپ قاعدگی را ابتدا به شکلی که صاف (مسطح) شود به داخل خودش جمع کنید، سپس آن را خم کنید تا شکل حرف C را به خود بگیرد.
- در این مرحله کاپ را به همان شکلی که لوله شده نگهدارید و از طرف لبه آن به داخل واژن (اندام تناسلی) وارد کنید. پس از داخل کردن کاپ، به صورت ارتجاعی باز خواهد شد و دیواره رحمتان را خواهد گرفت. (در اینجا ممکن است لازم باشد کمی کاپ را داخل واژن بچرخانید).
- دقت کنید که جهت حرکت دستهای شما برای ورود، به سمت پشت و به صورت مورب است نه مستقیم به سوی بالا.
- در آخر مطمئن شوید که کاپ داخل بدن شما کاملا باز شده است. برای اینکار کافیست انگشت تمیز خود را داخل نموده و به انتهای کاپ ببرید. بعد از رسیدن انگشت به انتهای کاپ باید احساس کنید که قاعده آن به حالت گرد درآمده است.
نحوه خارج کردن کاپ قاعدگی
برای خارج کردن کاپ از داخل واژن مراحل زیر را انجام دهید:
- ابتدا به حالت چمباتمه نشسته یا اگر میخواهید راحتتر باشید روی صندلی توالت بنشینید.
- سپس کاپ را با انگشت نگاه دارید و به میزان کمی آن را فشار دهید تا کمی هوا وارد شود.
- به این نکته توجه کنید که هنگام بیرون کشیدن کاپ باید انتهای آن را در دستان خود نگاه دارید تا از برگشتن کاپ به داخل جلوگیری شود.
- وقتی کاپ کاملا خارج شد خون قاعدگی را دور ریخته و در آخر دستان خود و کاپ را به خوبی بشویید.
- برای شستن کاپ قاعدگی آن را درون آب گرم غوطهور کرده و با دستمال نرم به خوبی خشک کنید به صورتی که هیچ رطوبتی روی آن احساس نشود.
- برخی از کاپها از نوع یکبار مصرف هستند و پس از بیرون آوردن قابل استفاده مجدد نیستند اما بیشتر آنها چندبار مصرف بوده و شما میتوانید پس از شست و شو دوباره آنها را مورد استفاده قرار دهید
- بعد از پایانیافتن دوره قاعدگی کاپ را با جوشاندن در یک ظرف بزرگ آب برای ۵ الی ۱۰ دقیقه ضد عفونی کنید و کاپ استریل شده را برای مصرف مجدد در جایی تمیز و مطمئن قرار دهید.
- ضدعفونی کردن کاپ قاعدگی با محلولهای ضدعفونی کننده توصیه نمیشود، چون ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آلرژی در استفادههای بعدی شود.
فواید کاپ قاعدگی چیست؟
- با محیط زیست سازگاری خوبی دارد.
کاپهایی که قابلیت استفاده مجدد دارند را شما میتوانید نزدیک به ۱۰ سال استفاده کنید. این به معنی تولید زباله کمتر خواهد بود. البته این مسئله در مورد کاپهای یکبار مصرف صدق نمیکند.
- صرفه اقتصادی دارد.
کاپهای چند بار مصرف از لحاظ اقتصادی برای شما به صرفهتر خواهند بود. چون از یک فنجان قاعدگی تا ده سال میتوان استفاده کرد و این به معنای هزینه کمتر برای خرید نوار بهداشتی و تامپون است.
- کاپ را میتوان به مدت ۱۲ ساعت بدون تعویض در واژن نگه داشت
کاپ قاعدگی بسته به میزان و شدت خونریزی در زمان پریود، تا 12 ساعت میتواند در بدن بماند، پس برای استفاده در شب بسیار مفید است.
- حجم بیشتری از خون را در خود نگه میدارد
یک کاپ قاعدگی میتواند یک اونس مایع را درون خود نگه دارد. میتوان به صورت تقریبی گفت کاپها دو برابر تامپون یا پدهایی که جذب فوق العاده دارند، عمل میکند. این مورد یک مزیت بسیار خوب برای روزهایی است که خونریزی شما بسیار شدید خواهد بود.
- با کاپ قاعدگی میتوان رابطه جنسی بدون آلودگی داشت
بیشتر کاپهای قاعدگی سلیکونی و لاستیکی پیش از انجام رابطه جنسی، لازم است بیرون آورده شوند. اما کاپهایی که نرم و یکبار مصرف هستند و طراحی گنبدی یا زنگولهای شکل دارند، رابطه جنسی را ممکن میسازند. در این حالت به هنگام انجام رابطه جنسی همسرتان آن را احساس نمیکند و خونی برای نگرانی وجود نخواهد داشت.
- کاپها بوی کمتری ایجاد میکنند
هنگامی که خون قاعدگی در مجاورت هوا قرار میگیرد، بوی بدی تولید میکند. اما کاپها طوری طراحی شدهاند که نسبت به هوا غیر قابل نفوذ هستند.
- ایمن است
کاپ قاعدگی از تامپون امنتر است. چون خطر ابتلا به سندرم شوک سمی، یا عفونت باکتریایی را کاهش میدهد. همچنین اصلا باعث عرق سوز شدن یا جوش نمیشود در حالی که استفاده از نوار بهداشتی به خصوص در فصول گرم سال میتواند برای مصرف کننده ایجاد ناراحتی کند.
معایب کاپ قاعدگی
- میتواند باعث سوزش شود
به گفته محققان مصرف کنندگان کاپ قاعدگی بیشتر از آنهایی که تامپون استفاده میکنند، دچار سوزش میشوند. برای رفع این مشکل لازم است قبل از گذاشتن کاپ داخل واژن، دستها به خوبی شسته شوند و دو تا سه بار در روز محتوای کاپ خالی شود. همچنین بین دورههای قاعدگی کاپ باید به خوبی استریل گردد.
- جاگذاری آن برای بعضی افراد سخت است
کاپها سایزهای مختلفی دارند و شما با توجه به سن، میزان خونریزی، زایمان و … میتوانید سایز مناسب خود را انتخاب کنید. با این وجود جاگذاری مناسب کاپ در واژن میتواند برای شما یک چالش جدی شود مخصوصا اگر رحم شما یک طرفه یا پایین باشد. برای یادگرفتن نحوه جاگذاری مناسب به کمی آزمون و خطا احتیاج دارید و ممکن است در دفعات اول به دلیل ناشی بودن در جاگذاری، کمی نشت خون به لباس را هم تجربه کنید.
- برداشتن کاپ میتواند باعث کثیف کاری و شرم شود
برداشتن کاپ مانند جاگذاری آن به مهارت نیاز دارد. برای جلوگیری از کثیف کاری هنگام برداشتن کاپ، در حالت نشسته یا اسکات (حالت نشستن در توالت) کاپ را فشار دهید تا دنباله آن بیرون بیاید. پایین کاپ را کمی فشار دهید تا با عبور هوا کاپ از دیواره رحمتان جدا شود. آن را کمی به عقب خم کنید تا از پاشیده شدن خون به بیرون جلوگیری شود.
- باعث ایجاد واکنش حساسیتی در برخی بانوان میشود
بیشتر فنجانهای قاعدگی از مواد بدون لاتکس تولید میشوند و برای افراد مبتلا به آلرژی لاتکس گزینه مناسبی است. اما برای بعضی از افراد، احتمال دارد مواد سیلیکون یا لاستیک باعث ایجاد واکنش آلرژیک شود.
- اگر از IUD برای جلوگیری از بارداری استفاده میکنید، بعضی از تولیدکنندگان توصیه میکنند از کاپ قاعدگی استفاده نکنید، چون امکان دارد هنگام خارج کردن آن، نخ آی یو دی را هم به اشتباه بکشید و آن را هم خارج کنید. پیشنهاد میکنیم قبل از استفاده هر دو با هم، با پزشک خود مشورت کنید.
در ادامه مو تن رو سوالات متداول شما در مورد کاپ قاعدگی را پاسخ میدهد:
* جنس کاپ قاعدگی از چیست؟
– فنجان قاعدگی مانند ظرف زنگولهای طراحی و ساخته شده که جنس آن از لاستیک نرم و سیلیباسن است و برای جمع آوری مایع قاعدگی به کار برده میشود.
* سوراخهای زیر لبه فنجان برای چیست؟
– سوراخهای زیر لبه فنجان باعث میشوند تا لبههای کاپ به دیواره واژن محکم شوند و خون بیرون نریزد در هنگام تخلیه فنجان دقت کنید که این سوراخها کثیف و بسته نمانند.
* چه زمانی فنجان را باید تخلیه کرد؟
– زمان تخلیه کاپ قاعدگی به حجم فنجان و میزان خونریزی فرد بستگی دارد. اما در صورتی که فنجان پر نشده باشد میتوان آن را تا ۱۲ساعت در واژن نگه داشت.
* در هنگام خواب میتوان از کاپ قاعدگی استفاده کرد؟
– بله، با استفاده از این محصول میتوانید شب راحتتر بخوابید. اما توصیه ما این است که در طول روز بعد از ۸ ساعت فنجان را بیرون بیاورید و دوباره جاگذاری کنید. میزان خونریزی شما، زمان پرشدن فنجان را نشان میدهد. اگر به تازگی شروع به استفاده از فنجان کردهاید و هنوز به آن عادت ندارید، ممکن است لکههایی روی لباس زیر خود ببینید پس بهتر است از یک لایه محافظ لباس زیر هم استفاده کنید.
* آیا میتوان با وجود فنجان قاعدگی در واژن، ورزش کرد؟
– بله، ورزش و انجام فعالیتهای بدنی با فنجان قاعدگی امکانپذیر است. هنگام فعالیت به هیچ عنوان نگران بیرون افتادن فنجان نباشید. اما نکتهای که باید به شما بگوییم این است که بالانس زدن برای مدت طولانی میتواند فنجان قاعدگی را از حالت عایق بودن خارج کند و باعث نشت خون به لباس شما شود. ولی در صورتی که مدت انجام فعالیت بالانس کوتاه شود و فنجان صحیح قرار گرفته باشد، مشکلی ایجاد نمیکند.
* آیا اگر فردی به لاتکس حساسیت دارد میتواند در دوره پریودی از کاپ قاعدگی استفاده کند؟
– بله، کاپ قاعدگی از سیلیکون ضدحساسیت و طبق اصول پزشکی تولید شده است.
* اگر از فنجان قاعدگی استفاده کنیم، باعث گشادی واژن میشود؟
– خیر، دیواره واژن انعطافپذیری بالایی دارد و بسیار منعطف است همچنین سایز فنجان قاعدگی برای واژن کاملا مناسب است. به خاطر داشته باشید نگرانی از «گشادی مجرای واژن» هم نوعی از فشار بر بدن زنان است. این را بدانید بدن همه انسانها تغییر میکند و این تغییرات بخشی از سیر طبیعی زندگی هر انسانی میباشد.
* آیا استفاده از فنجان قاعدگی باعث ابتلا به عفونت باکتریایی یا قارچی میشود؟
– در صورتی که بهداشت فنجان رعایت شود و فرد مصرف کننده نظافت شخصی خود را مرتب انجام دهد احتمال ابتلا به عفونت باکتریایی یا قارچی وجود نخواهد داشت. فنجان را باید بعد از هر پریود با جوشاندن صحیح، استریل کرد. برای ضدعفونی کردن فنجان باید آن را به مدت ۵ دقیقه در آب جوشان نگه داشت.
* شوک سمی در دوران خونریزی قاعدگی چیست؟ و آیا کاپ قاعدگی باعث ایجاد شوک سمی میشود؟
– برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم شوک سمی چیست؟ شوک سمی واکنش بدن به توکسینهای تولید شده توسط باکتریهاست و دلیل آن میتواند موارد مختلفی باشد. اگر ترشحات طبیعی که واژن دارد، توسط محصولات بهداشتی جذب شوند،pH تغییر میکند و عفونت باکتریایی رخ میدهد. در این حالت باکتریهای بیماریزا توکسین تولید میکنند وشوک سمی رخ میدهد. پس استفاده طولانی مدت از یک تامپون یا تخلیه نکردن فنجان قاعدگی میتواند موجب بروز این شوک سمی شود. برای پیشگیری از مشکل باید تامپونها را هر ۶ ساعت یک بار و فنجان قاعدگی را هر ۱۲ ساعت عوض کنید، حتی اگر خونریزی نداشتید.
خلاصه این که وقتی از تامپون استفاده میکنیم، ترشحات طبیعی واژن به همراه خون پریود جذب میشوند و به این ترتیب محیط واژن خشک میشود، همین مسئله سبب تغییرpH میگردد. این تغییرات باعث رشد باکتریهای بیماریزا شده و مشکلاتی ایجاد میکند. این نکته را باید به شما گوشزد کنیم که در مورد فنجان قاعدگی این احتمال بسیار کمتر از تامپون است، چون خود فنجان قابلیت جذب ندارد و تنها مایعات تخلیهشده را در خود ذخیره میکند.
* استفاده از محصولات بهداشتی قاعدگی در زمان باکرگی و برای دوشیزگان امکانپذیر است؟
– برای بسیاری از افراد این تصور وجود دارد که استفاده از تامپون و یا کاپ قاعدگی ممکن است به پرده بکارت صدمه وارد کند. اما باید بدانید که تامپون و فنجانهای قاعدگی در اندازههای کوچک هم در بازار وجود دارند و میتوان از آنها استفاده کرد. ولی اگر به هر علتی نمیخواهید چیزی به درون واژن شما داخل شود، میتوانید از محصولات بهداشت قاعدگی مانند تامپول یا فنجان قاعدگی، در زمان پریودتان استفاده نکنید و به جای آن از همان نوار بهداشتی کمک بگیرید.
در پایان امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. چنانچه سوالی در مورد کاپهای قاعدگی دارید در بخش نظرات مطرح کنید.