ماساژ سوئدی چیست؟ مزایا، کاربردها و آشنایی با انواع تکنیک‌ ها

ماساژ سوئدی مشهورترین ماساژ جهان محسوب می‌شود و به عنوان ماساژدرمانی استفاده گسترده‌ای دارد. انواعی از تکنیک‌ها در ماساژ سوئدی وجود دارند. فشار دایره‌ای که با دست‌ها و کف دست‌ها اعمال می‌شود، ورز‌دادن محکم، ضربه‌های سبک و چند تکنیک دیگر مربوط به ماساژ سوئدی هستند.

ماساژ سوئدی چیست؟

در کشور سوئد، ماساژ سوئدی به نام «ماساژ کلاسیک» شناخته می‌شود و دقیقاً همینطور نیز هست – یک درمان کلاسیک که استانداردهای غربی را برای ماساژ به نمایش می‌گذارد.

ماساژ سوئدی نوعی ماساژ درمانی است که با کل بدن سروکار دارد و به بافت‌های نرم و ماهیچه‌ها این امکان را می‌دهد تا به بازیابی سلامت انسان کمک کنند. این ماساژ تأثیر شل‌کننده دارد و توازن‌دهنده سیستم عصبی است.

تاریخچه ماساژ سوئدی

یوهان گئورگ مزگر

ماساژ سوئدی در حدود سال 1868 توسط یک دکتر هلندی به نام یوهان گئورگ مزگر (Johan Georg Mezger) ابداع شد. این پزشک هلندی مطالعات بسیاری بر روی تکنیک ماساژ فرانسوی و تأثیر آن بر روی پزشکی انجام داد و توانست تکنیک‌های ماساژ سوئدی را طراحی کند. وی یک پایان‌نامه 47 صفحه‌ای در دوران دانشجویی خود نوشت که پایه و اساس ماساژ سوئدی محسوب می‌شود. وی با استفاده از تکنیک‌های ماساژ فرانسوی، سیستمی را طراحی کرد که شامل 5 تکنیک برای درمان بیماران بود و امروزه هنوز هم این تکنیک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پر هنریک لینگ

یکی از پیشگامان ماساژ سوئدی «پر هنریک لینگ» (Per Henrik Ling) است که به او پدر ماساژ سوئدی نیز می‌گویند. هنریک لینگ یک معلم سوئدی و یکی از پیشگامان عرصه پزشکی در حوزه درمان فیزیکی است. وی در طول دوران زندگی از بیماری‌های فیزیکی نظیر راشیتیسم، بیماری ریه و نقرس رنج کشید. اما در حالیکه در خارج از کشور زندگی می‌کرد به شمشیربازی علاقه‌مند شد و تغییرات مثبتی در سلامتی خود به وجود آورد. مخصوصاً به درمان نقرس بازوی خود توجه ویژه‌ای مبذول داشت.

لینگ در خلال مطالعات خود درباره فیزیولوژی و تمرین‌های بدنی، ناگهان سیستمی از ژیمناستیک و تمرین بدنی را ابداع کرد که آن را «ژیمناستیک پزشکی» نامید.

انواع تکنیک‌ های ماساژ سوئدی

ماساژورها از 5 تکنیک اصلی برای یک ماساژ سوئدی استفاده می‌کنند.

نوازش و سر دادن دست بر روی بدن (افلوراژ)

ماساژ سوئدی با مجموعه‌ای از نوازش‌ها شروع می‌شود که به آن افلوراژ می‌گویند. افلوراژ یک واژه فرانسوی به معنای «به آرامی لمس کردن» است. این تکنیک شامل مجموعه‌ای از ماساژ طولانی، گلایدینگ یا دایره‌ای است که با درجات مختلفی از فشار اعمال می‌شود. افلوراژ گرفتگی‌های عضلانی بیماران را مرتفع می‌سازد. این تکنیک در آغاز جلسه ماساژدرمانی برای گرم‌کردن عضلات اجرا می‌شود و در انتهای آن نیز جهت آرام‌کردن عضلات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

میزان فشاری که در هر نوازش اعمال می‌شود به نیازهای بیمار بستگی دارد. به طور کلی 3 روش رایج برای اعمال افلوراژ وجود دارد:

نوازش عصبی

نوازش عصبی، سَبُک‌ترین روش افلوراژ به شمار می‌آید. این روش شامل فشار بسیار سبک نوک انگشتان بر روی سطح بدن است. برای شل‌سازی اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و تأثیر قابل‌توجهی بر روی سیستم عصبی عضلانی ندارد.

افلوراژ سطحی

رایج‌ترین روش برای اعمال افلوراژ، افلوراژ سطحی است. این روش در ابتدای یک ماساژ برای استفاده از روغن ماساژ و گرم‌شدن عضلات و بافت‌های بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوازش‌ با استفاده از «کفِ دستِ باز» در نواحی گسترده‌ای از بدن با درجات مختلفی از فشار انجام می‌شود و گردش خون را بهبود می‌بخشد.

افلوراژ عمیق‌ تر

افلوراژ عمیق‌تر شبیه به افلوراژ سطحی است اما فشار بیشتری بر روی نواحی مخصوصی از بدن اعمال می‌شود. مخصوصاً نواحی که دارای گرفتگی یا تنش شدید عضلانی هستند.

ورز دادن (پتریساژ)

بعد از این‌که ماهیچه‌ها با نوازش‌ گرم شدند، تکنیک بعدی پتریساژ است. پتریساژ (Petrissage) از لغت فرانسوی پتریر (Petrir) به معنای «ورز‌ دادن» می‌آید. این تکنیک عموماً با فشرده‌سازی بافت‌های نرم یک ناحیه از طریق ورز دادن یا فشار دادن ریتمیک انجام می‌شود.

این حرکت مخصوصاً برای کشش و شل‌کردن عضلات منقبض مفید واقع می‌شود. همچنین در بهبود گردش خون تأثیرگذار است و به سم‌زدایی بدن کمک می‌کند. در حالیکه پتریساژ به چندین روش مختلف اعمال می‌شود، چهار روش رایج این تکنیک عبارتند از:

ورز دادن

ورز دادن رایج‌ترین روش پتریساژ است و این روش را می‌توان با ورز دادن خمیر توسط شاطر نانوایی قیاس کرد. این روش بوسیله بالا کشیدن بافت نرم یک ناحیه و سپس فشردن آن به صورت آرام و با ریتم دایره‌ای به کمک کف هر دو دست انجام می‌شود. مقدار فشار اعمال‌شده متفاوت است اما ورز دادن، مخصوص نفوذ عمیق عضلانی است.

پیچیدن

پیچیدن شبیه به ورز دادن است با این تفاوت که قبل از بالا کشیدن، فشردن یا به عقب برگرداندن، این روش با فشرده‌سازی بافت نرم علیه ساختار زیرین آن (استخوان‌ها و غیره) آغاز می‌شود.

رولینگ

روش رولینگ با بالا کشیدن و فشردن بافت‌های نرم با یک الگوی جانبی اعمال می‌شود. این روش پتریساژ یا برای فیبرهای عضلانی (رولینگ عضله) و یا برای اپیدرم پوست (رولینگ پوست) اعمال می‌شود.

بالا کشیدن یا لیفتینگ

روش لیفتینگ شبیه به ورز دادن است اما به جای اعمال حرکات فشرده‌ساز با کف هر دو دست، این روش با انگشت شست و دو انگشت کناری شست انجام می‌شود.

از آنجاییکه پتریساژ را می‌توان به شیوه‌های مختلف و با درجات مختلفی از فشار اعمال کرد، مزایای درمانی بسیاری برای بیمارانی دارد که دچار انقباض و آسیب‌های عضلانی شده‌اند. پتریساژ زمان‌برترین روش ماساژ سوئدی محسوب می‌شود.

مالش یا فریکشن

در ماساژ سوئدی، فریکشن یک تکنیک مالشی متمرکز است که به ناحیه‌ای خاص از بدن اعمال و معمولاً تنها با انگشتان و شست‌ها انجام می‌شود. فرآیند فشرده‌سازی اغلب با ریتم دایره‌ای (مالش دایره‌ای) یا ریتم عمودی (مالش عرضی) انجام می‌شود.

تلفیق دقت و فشار، تکنیک مالش را برای نرم‌کردن و تنظیم مجدد فیبرهای عضلانی منقبض و همچنین برای درمان نواحی مخصوص مانند آرنج تبدیل به تکنیکی ایده‌آل کرده است.

ضربه زدن، کوبیدن یا تَپومنت

تپومنت یک واژه فرانسوی است که معنایش ضربه‌زدن یا کوبیدن است. این تکنیک شامل اعمال ضربه ریتمیک به بدن بیمار است. تکنیک ضربه‌زدن برای تحریک جریان خون و اندورفین در بدن اعمال می‌شود. این تکنیک مخصوصاً برای شل‌کردن عضلات سفت و تخلیه لنفاوی، مفید واقع می‌شود.

میزان فشار یا نیروی مورد استفاده در تکنیک ضربه‌زدن به نیاز بیمار بستگی دارد اما 5 روش رایج برای اعمال تکنیک ضربه‌زدن عبارتند از:

چکش‌زنی

در این روش با یک مشت بسته به بدن بیمار ضربه می‌زنیم. این رویکرد مخصوصاً برای اعمال نیرو بر روی نواحی بزرگ نظیر کمر مفید واقع می‌شود.

ضربات بُرشی

این روش به‌وسیله ضربه زدن با کناره‌ دست‌ها انجام می‌شود. ضربات برشی برای اعمال نیرو بر روی یک ناحیه کوچک، مفید واقع می‌شود. این روش رایج‌ترین روش تکنیک ضربه‌زدن است و اغلب به آن روش کاراته‌ای نیز می‌گویند.

سیلی یا اِسلَپینگ

این روش به‌وسیله سیلی‌زدن آرام با استفاده از کف دست‌ها انجام می‌شود. از روش اسلپینگ برای تحریک عضلانی استفاده می‌شود.

ضربات سرعتی

این روش به‌وسیله ضربات سریع با نوک انگشتان انجام می‌شود. روش ضربات سرعتی سَبُک‌ترین روش اعمال فشار محسوب می‌شود و مخصوص بیمارانی است که دچار حساسیت‌های مخصوص هستند.

ضربه با دستان انحنایی

در این روش با دستان انحناداده‌شده ضربه وارد می‌شود. این روش برای اعمال نیروی عمیق برای نواحی بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

لرزش یا ویبرِیشن

تکنیک لرزش همانطور که از اسمش پیدا است با لرزاندن ریتمیک یک ناحیه از بدن برای شل‌کردن و آرام کردن آن اعمال می‌شود. شدت و فشار این تکنیک به ناحیه‌ای از بدن بستگی دارد که تحت درمان است. این تکنیک را می‌توان به روش‌های مختلف انجام داد. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از کف هر دوست برای یک ناحیه بزرگ و پشت دست یا انگشتان برای ناحیه‌ای حساس و کوچک نظیر صورت اشاره کرد. این روش مخصوصاً برای تسکین اعصاب و درمان نواحی دارای بافت‌های زخمی مفید واقع می‌شود.

مزایای ماساژ سوئدی

تکنیک‌های مختلف ماساژ سوئدی به بهبود گردش خون، آرام‌کردن عضلات و احساس آرامش بیشتر شما کمک می‌کند. این ماساژ با مالش طولانی‌مدت ماهیچه‌ها و نوازش آن‌ها بازگشت خون به قلب را تسهیل می‌کند. ماساژ سوئدی سطح اکسیژن خون را افزایش می‌دهد. برخلاف ماساژ «بافت عمیق»، ماساژ سوئدی از نوازش‌های نرم‌تر روی اعضای استخوانی و ظریف‌تر بدن استفاده کرده و هنگامیکه به پوشش ضخیم‌تر عضلانی می‌رسد این نوازش‌ها محکم‌تر می‌شوند. فرآیند تنظیم فشار، این ماساژ را به ماساژی ایده‌آل برای شل‌‌کردن عضلات تبدیل می‌کند.

ماساژ سوئدی که همه آن را برای تسکین‌دهندگی عضلات سفت و تقویت بهتربودن می‌شناسند چند مزیت دیگر نیز دارد که عبارتند از:

• کاهش فشار عضلانی با دفع سموم بدن
• کمک به گردش خون و گردش هوا در سراسر بدن
• کمک به انعطاف لیگامنت‌ها و تاندون‌ها و بهبود بازه حرکتی
• کاهش استرس جسمی و ذهنی
• کاهش بازگشت درد و کاهش دردهای مزمن

برای ماساژ سوئدی چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟

قبل از این‌که نزد ماساژور بروید، بررسی کنید که چه لباسی باید بپوشید. ترجیحاً از لباس زیر یک‌بارمصرف استفاده کنید. روغن‌ها و لوسیون‌هایی که در ماساژ سوئدی مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توانند موجب لکه‌دار شدن پارچه‌ها شوند بنابراین اگر لباس شخصی خود را می‌پوشید بهتر است از لباس‌های قدیمی استفاده کنید.

مانند هر روش درمانی دیگر، شرایط و محدودیت‌های پزشکی خود را به اطلاع ماساژور برسانید و در صورت بارداری نیز حتماً این مسئله را با ماساژور خود در میان بگذارید. بهترین‌ کار این است که قبل از انجام ماساژ از خوردن غذاهای سنگین و نوشیدن الکل خودداری کنید.

از ماساژ سوئدی چه انتظاری دارید؟

ماساژ سوئدی 60 تا 90 دقیقه به طول خواهد انجامید. ماساژور به شما زمان می‌دهد تا در خلوت لباس خود را دربیاورید و روی تخت ماساژ دراز بکشید. این تخت معمولاً با بالشتک پوشانده می‌شود تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید و بر روی این تخت می‌توانید با حوله خود را بپوشانید. شما مجبور نیستید که به هیچ عنوان کاملاً خود را در معرض تماس با ماساژور قرار دهید؛ ماساژور هر زمانی که لازم باشد پوشش ناحیه‌ای از بدن را بر‌می‌دارد و بر روی ماساژ این ناحیه تمرکز می‌کند. اگر نگران چیزی هستید حتماً آن را با ماساژور در میان بگذارید.

ماساژور شما می‌تواند رنگ چهره شما را در آغاز این کار ارزیابی کند و از روغن یا لوسیونی استفاده کند که با نوع پوست شما تناسب داشته باشد. این تکنیک با انواعی از نوازش‌ها و تکنیک‌های مخصوص به همان عضو بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ برای مثال ماساژ می‌تواند طولانی و همراه با نوازش و سُردادن دست بر روی کمر باشد که به آرامش شما کمک می‌کند یا شانه‌های شما را ورز و مالش دهد تا هر گونه‌ گرفتگی را مرتفع سازد. این درمان نواحی ظیف‌تر و حساس‌تر از بدن شما را مورد ملاحظه قرار می‌دهد.

رابطه میان شما و ماساژور در جریان ماساژ سوئدی

برخی از ماساژورها در طول ماساژ موسیقی پخش می‌کنند. پخش موسیقی به شما کمک می‌کند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید. اگر پخش موسیقی موجب ناراحتی شما می‌شود، تعارف نکنید و به ماساژور این موضوع را متذکر شوید. به طور کلی هر مسئله ناخوشایندی را احساس کردید به اطلاع ماساژور برسانید. رضایت از محیط پیرامون مسئله مهمی برای آرامش شما محسوب می‌شود و به شما کمک می‌کند تا از ماساژ خود لذت ببرید.

همان موضوع بالا را می‌توان برای گفتگو در حین ماساژ تعمیم داد. بسیاری از ماساژورها حساسیت زیادی روی این موضوع دارند که مشتری آن‌ها تا چه اندازه می‌خواهد با ماساژور ارتباط داشته باشد و برهمین‌اساس مکالمه را محدود یا به انجام آن تشویق می‌شوند. برخی از افراد دوست دارند تا کمی صحبت کنند و برای برخی دیگر این‌طور نیست. این موضوع به درجه راحتی، آرامش و پذیرا بودن شما بستگی دارد.

علاوه‌ بر این، شما در طول ماساژ احتمالاً آرامش زیادی را تجربه خواهید کرد و حتی خواب‌آلود خواهید شد، بنابراین زمان زیادی برای راحت‌بودن با ماساژور خود در اختیار دارید. از این احساس که هر یک از عضلات شما به آرامی کشیده می‌شوند لذت ببرید.

انواع مختلف ماساژهایی که خود از ماساژ سوئدی استفاده می کنند

از آنجاییکه ماساژ سوئدی یکی از انواع ماساژ کلاسیک به شمار می‌آید، تکنیک‌ها و حرکات آن شکل پایه بسیاری از ماساژها به شمار می‌آید. در زیر نام برخی از ماساژدرمانی‌هایی که ماساژ سوئدی در آن‌ها نقش دارد را مشاهده می‌کنید:

• ماساژ دوگانه برای زوج‌ها
• ماساژ آروماتراپی
• ماساژ سنگ داغ
• ماساژ نشسته

نکات مهم ماساژ سوئدی

بهتر است قبل از انجام ماساژ سوئدی به مدت 20 دقیقه در سونا بمانید. این کار عضلات شما را گرم و آرام می‌کند و عضلات به خوبی برای یک ماساژ عمیق آماده می‌شوند.

بعد از همه ماساژها شما احساس تشنگی می‌کنید و بیشتر از پیش به سرویس بهداشتی مراجعه خواهید داشت. این مسئله بدین‌خاطر است که ماساژ گردش لنفاوی شما را به حرکت درمی‌آورد و سموم را از بدن شما خارج می‌کند. بعد از انجام ماساژ آب زیادی بنوشید.

سؤالات متداول درباره ماساژ سوئدی