فهرست مطالب
مدت زیادی نیست که در کنار بحث سلامت و ایمنی استفاده از محصولات بهداشتی مربوط به دوران قاعدگی، بحث آسیب به محیط زیست نیز مطرح شده است. نواربهداشتی، تامپون و کاپ قاعدگی از محصولات بهداشتی مورد استفاده برای پریود هستند. در این مقاله، به معرفی و بررسی یکی دیگر از لوازم بهداشتی مراقبتی مخصوص بانوان، یعنی اسفنج دریایی قاعدگی، می‌پردازیم.
اسفنج دریایی قاعدگی چیست؟
اسفنج دریایی از موجودات مفید دنیای زیر آب به شمار می‌رود. اسفنج دریایی قاعدگی، اسفنجی است که ساختار بدنی آن از اسفنجین (پروتئین گوگرددار بدن بسیاری از اسفنج ها) تشکیل شده. اسفنج‌های دریایی ارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که به سطوح مختلف زیر آب می‌چسبند و وظیفه فیلتر کردن آب را برعهده دارند. اسفنج‌های دریایی قدرت جذب‌کنندگی بسیار بالایی دارند. همچنین، می‌توانند به خوبی منبسط شوند تا مایع درون‌شان به بیرون منتقل نشود.
اسفنج دریایی قاعدگی به شکل یک موج نو در صنعت محصولات مراقبتی به بازار راه پیدا کرده است. به این صورت که حالا این موجود دریایی در قالب یک جایگزین طبیعی برای سایر محصولات بهداشتی مربوط به دوران قاعدگی عرضه می‌شود. به قولی، اسفنج دریایی قاعدگی عملکردی مشابه با تامپون دارد. اما تفاوت این‌جاست که این محصول از مواد شیمیایی و مصنوعی ساخته نشده و حاوی مواد عطری و حساسیت‌زا نیست. همچنین، قابلیت شستوشو دارد و برای شش تا دوازده ماه قابل استفاده است.
پس می‌توان نتیجه گرفت که این اسفنج هم با جیب شما و هم با محیط‌زیست اطرافتان مهربان است. اما آیا همه ماجرا همین است؟ آیا استفاده از این محصول ایمن است؟
چرا اسفنج دریایی قاعدگی؟
تا به حال به این فکر کرده‌اید که با طی کردن هر دوره قاعدگی، چه میزان پسماند بهداشتی بر جای می‌گذارید؟ با استناد بر آمار منتشر شده، هر خانم در طول زندگی بالغ بر ۱۰۰ کیلوگرم زباله بهداشتی شامل تامپون یا نوار بهداشتی تولید می‌کند! از آن‌جا که بیشتر قسمت‌های پد و تامپون‌ها قابل بازیافت نیستند، در نهایت حجم زیادی زباله راهی محل‌های دفن و اقیانوس‌ها می‌شوند. واضح است که چنین حجم بزرگی از زباله تاثیر مخرب و طولانی‌مدتی روی طبیعت و محیط‌زیست خواهد داشت.
در نتیجه، بسیاری از مردم به دنبال راه‌های جدید و جایگزین می‌گشتند. نواربهداشتی‌های قابل شستوشو و اسفنج دریایی قاعدگی از جمله این جایگزین‌ها بوند. این محصولات قابلیت استفاده دو یا چندباره دارند و با محیط‌زیست سازگاری بیش‌تری دارند. اما آیا اسفنج‌های دریایی به همان اندازه که با کره زمین سازگارند، با بدن و اندام شما هم سازگاری دارند؟
روش استفاده از اسفنج دریایی قاعدگی
استفاده از اسفنج پریود ممکن است کمی سخت به نظر برسد. به همین دلیل، در ادامه این مطلب، به توضیح مرحله‌به‌مرحله چگونگی استفاده پرداخته‌ایم.
قرار دادن اسفنج
- اول از همه، دست‌هایتان را به دقت بشویید.
- اسفنج را با آب یا با یک روان‌کننده که بر پایه آب ساخته شده، خیس کنید.
- اسفنج را فشار دهید تا آب اضافی آن گرفته شود.
- خیلی راحت و بدون استرس، در حالت حرکت اسکوات قرار بگیرید. یا در حالی که ایستاده‌اید، یک پا را بالا نگه دارید. استرس داشتن باعث سفت شدن عضلات و در نتیجه، سخت‌تر شدن این پروسه می‌شود.
- درست مانند روش استفاده از تامپون، اسفنج دریایی قاعدگی را داخل واژن ببرید.
- حالا میتوانید به فعالیت‌های روزانه خود رسیدگی کنید.
بیرون آوردن اسفنج
- باز هم لازم است که دست‌تان را به خوبی بشویید.
- حتما این کار را داخل حمام یا دست‌شویی انجام دهید زیرا به احتمال زیاد، اطرافتان کمی خونی شود.
- در حالت حرکت اسکوات قرار بگیرید.
- عضلات تحتانی بدن‌تان را شل کنید.
- اجازه بدهید تا اسفنج به سمت پایین حرکت کند. سپس، با کمک دو انگشت آن را به آرامی نیشگون بگیرید.
- با لطافت و به آرامی اسفنج را خارج کنید.
روش های تمیز کردن اسفنج دریایی قاعدگی
درمورد روش‌های شستوشوی این اسفنج ابهامات زیادی وجود دارد و تقریبا می‌توان گفت هیچ‌کدام از روش‌ها به عنوان بهترین و ایمن‌ترین روش شناخته نشده‌اند. و به علاوه، هر کمپانی برای محصول تولیدی خودش یک روش شستوشوی جداگانه تعریف می‌کند. به همین دلیل، لیستی از رایج‌ترین روش‌های تمیز کردن اسفنج پریود را برای شما آماده کرده‌ایم:
- قبل از استفاده شن و ماسه‌های درون اسفنج را بتکانید.
- برای جدا کردن آلودگی و ذرات چسبنده از موچین استفاده کنید.
- اسفنج را برای چند دقیقه در آب بجوشانید.
- اسفنج را داخل محلول سرکه، هیدروژن پراکسید و آب قرار دهید.
- از محلول آب و روغن درخت چای برای شستن آن استفاده کنید.
توجه داشته باشید که برخی تولیدکنندگان ادعا میکنند جوشاندن باعث می‌شود ساختار اسفنج آسیب ببیند و نباید از این روش برای شستن آن استفاده کرد.
ملاحظات استفاده از اسفنج دریایی قاعدگی
از آن‌جا که این محصول به طور مستقیم درون بدن قرار می‌گیرد، مهم است که در کنار نکات مثبت، نکات منفی استفاده از آن را هم بدانید.
احتمال انتقال میکروب و باکتری
با توجه به آنچه که از نتایج تحقیقات کارشناسان برمی‌آید، اسفنج دریایی قاعدگی می‌توانند حاوی ذرات ریز شن و انواع مخمر باشند. همچنین، می‌توانند حامل باکتری استافیلوکوک اورئوس باشند که از عوامل مهم و شایع سندروم شوک سمی یا TSS به شمار می‌رود.
بیماری های عفونی
از آن‌جا که این اسفنج درون واژن قرار می‌گیرد، شما را با ریسک آسیب دیدن بافت حساس واژن روبه‌رو می‌کند. اسفنج دریایی قاعدگی ممکن است هنگام بیرون کشیدن زخم‌های بسیار ریز و میکروسکوپی‌ای را ایجاد کند. این اتفاق مانند فرستادن یک کارت دعوت برای مهمانی انواع باکتری‌ها، ویروس‌ها و بیماری‌های عفونی است.
سوختن پوست با مواد شیمیایی
برخی از شرکت‌های سازنده و عرضه‌کننده این اسفنج‌ها، استفاده از روغن‌های مخصوص را به عنوان روان‌کننده در هنگام قراردادن محصول توصیه کرده‌اند. گفته شده که بسیاری از این روغن‌ها مورد آزمایش قرار نگرفته و ممکن است باعث آسیب‌های پوستی و ایجاد سوختگی در اثر برخورد مواد شیمیایی با پوست شوند.
شست و شوی نامطمئن
از روش‌های توصیه‌شده برای تمیز و ضدعفونی کردن اسفنج قاعدگی، جوشاندن آن با آب است. اما نکته قابل‌توجه این است که حتی اگر اسفنج شسته یا جوشانده شود، باز هم تضمینی برای پاکیزگی قابل‌قبول برای مصرف واژینال وجود ندارد.
همچنین، ممکن است پس از شستوشو و برای استفاده مجدد هم مقداری خون درون اسفنج باقی مانده باشد. ورود مجدد خون به محیط حساس واژن می‌تواند PH ناحیه تناسلی را بر هم بزند و حتی زمینه ایجاد عفونت‌های قارچی را فراهم کند.
جایگزین های اسفنج دریایی قاعدگی
از آن‌جا که این محصول به صورت مستقیم درون واژن، از حساس‌ترین اعضای بدن، قرار می‌گیرد و می‌تواند مشکلات و نگرانی‌های زیادی را برای مصرف‌کنندگان به وجود بیارد، به معرفی راه‌های جایگزین برای کنترل بهتر و سالم‌تر خون‌ریزی دوران قاعدگی می‌پردازیم. با این جایگزین‌ها، هم سلامت شما به خطر کم‌تری می‌افتد و هم به طبیعت و کره زمین آسیب چندانی وارد نمی‌شود.
کاپ یا فنجان قاعدگی
اگر دنبال محصولی هستید که سلامت‌تان را به خطر نیاندازد و قابلیت استفاده مجدد داشته باشد، میتوانید از کاپ‌های قاعدگی استفاده کنید. این کاپ‌ها در مدل‌ها، اندازه‌ها و توسط برندهای متفاوت تولید و عرضه می‌شوند و با کمی تحقیق و بررسی، میتوانید مناسب‌ترین گزینه را تهیه کنید.
لباس زیر های مخصوص پریود
یکی دیگر از جایگزین‌های اسفنج دریایی قاعدگی، لباس‌زیرهای مخصوص یا شورتکس‌ها هستند. این شورت‌ها دارای پدهای جاذب بوده و قابلیت شستوشو دارند. همچنین نسبت به پدهای بهداشتی، ریسک کم‌تری در ارتباط با پس دادن خون پریود دارند.
خون ریزی آزاد
بعضی از بانوان برای داشتن یک پریود دوست‌دار محیط زیست، خون‌ریزی آزاد را انتخاب میکنند. در واقع آن‌ها از هیچ محصول بهداشتی‌ای برای کنترل خون‌ریزی استفاده نمی‌کنند. البته ممکن است برای موقعیت‌های خاصی مانند زمانی که به تخت‌خواب می‌روند یا بیرون از خانه هستند، از محصولات بهداشت شخصی استفاده کنند.
در نظر داشته باشید که این روش می‌تواند علاوه بر آلودگی، آسیب‌های جسمی را نیز به دنبال داشته باشد. پس قبل از هر اقدام و تصمیمی، با پزشک معتمد خود مشورت کنید.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنم؟
اگر از اسفنج دریایی قاعدگی استفاده کردید و پس از مدتی علائم زیر یا هر نشانه مشکوک و غیرعادی‌ای را مشاهده کردید، حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید:
- تب‌و‌لرز شدید
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- سوزش و خارش غیرعادی در ناحیه تناسلی
- جوش یا تحریک‌های پوستی
اسفنج دریایی قاعدگی؛ آری یا خیر؟
با در نظر گرفتن تمام آنچه که در این مقاله خواندید، به یک نتیجه‌گیری نسبی می‌رسیم. اگر می‌خواهید محصولی را برای کنترل خون‌ریزی قاعدگی انتخاب کنید که هم ایمن باشد و هم برای محیط‌زیست مخرب نباشد، گزینه‌های بهتری هم در دسترس هستند. در یک نگاه کلی، اسفنج قاعدگی در حال حاضر بیشتر از این‌که یک کالای اساسی برای بانوان باشد، جنبه تجاری پیدا کرده. به این صورت که با بازاریابی‌‌های گسترده، به عنوان محصولات آرایشی به فروش می‌رسند!
لازم است بدانید که این اسفنج‌ها توسط سازمان‌های بهداشتی معتبر توصیه نمی‌شوند. همچنین، متخصصان سازمان‌های مراقبت بهداشتی در مورد استفاده از این محصول ابراز نگرانی کرده‌اند.
در نهایت، این که برچسب «طبیعی بودن» روی محصولی خورده باشد دلیل بر ایمن و بی‌خطر بودن آن نیست.
سوالات متداول
به صورت کلی، به این دلیل که اسفنج دریایی قاعدگی از نظر طولی و عرضی بزرگ‌تر است و جنس سخت‌تری دارد، ممکن است احساس درد را بیشتر از تامپون در شما ایجاد کند.
همان‌طور که روش دقیقی برای شستوشوی اسفنج پریود وجود ندارد، مدت زمان استفاده از آن هم به صورت قطعی مشخص نشده است. اما تولیدکننده‌های این محصول توصیه میکنند اجازه ندهید که این اسفنج بیشتر از ۸ ساعت درون بدن باقی بماند.
بله؛ این اسفنج‌ها برای شستوشوی صورت و بدن نیز به کار می‌روند.
