فهرست مطالب
وقتی با چالش‌های دوران بزرگ‌سالی مواجه می‌شویم، آرزو می‌کنیم که به روزهای کودکی بازگردیم. غافل از اینکه چالش‌ها از لحظه‌ی تولد با ما زاده می‌شوند. یکی از رنج‌آورترین چالش‌های دوران کودکی به مسئله درآوردن دندان مربوط است. درد و خارش لثه‌ها، هم نوزاد را تحت فشار قرار می‌دهد و هم والدین را. یکی از ابزاری که می‌تواند کمی از این رنج و درد بکاهد و آرامش را به نوزاد بازگرداند، دندان گیر کودک است.
در این مقاله قصد داریم به تمام سوالات موجود در این زمینه پاسخ گوییم: اینکه دندان گیر چیست؟ آیا خرید آن ضرورت دارد؟ چند نوع دندان گیر کودک در بازار موجود است؟ برای خرید دندان گیر مناسب چه نکاتی را مدنظر قرار دهیم؟ اگر مایل به دانستن پاسخ این سوالات هستید، به خواندن مقاله ادامه بدهید. نکته مهمی که خوب است در ابتدای مقاله توجه شما را به آن جلب کنم این است که از آویزان کردن دندان گیر به گردن کودک خودداری کنید چرا که خطر خفگی را افزایش خواهد داد.
دندان گیر کودک (دندونی) چیست؟
دندان گیر کودک (دندونی) اشیایی هستند که مخصوصاً برای جویدن نوزادان ساخته شده‌اند، تا، دردِ دندان درآوردن آن‌ها را تسکین دهند. اگر کودک شما در حال درآوردن دندان است، احتمالاً دچار درد و ناراحتی است. دندان گیرها به همین دلیل ساخته شده‌اند. آن‌ها هم کودک را سرگرم می‌کنند و هم جوری طراحی شده‌اند که درد را تسکین دهند. نوزاد در حین بازی احساس آرامش یافته و تمرکزش از درد دندان برداشته می‌شود.
دندان گیر ژله ای
سوییت بیبی
آیا خرید دندان گیر ضروری است؟
غیر از تسکین درد لثه‌های متورم و آرامش یافتن نوزاد، دلایل دیگری نیز برای ضرورت خرید دندان گیر کودک وجود دارد.
معمولاً نوزادان در سنین پایین هر چیزی را که به دستشان می‌رسد، به دهان می‌برند. برخی از این اشیاء آلوده و یا حتی خطرناک هستند بنابراین وجود دندان گیر خیال شما را قدری راحت می‌کند.
علاوه بر این دندان گیر، کودک را به حرکت دادن زبان در داخل دهان تشویق می‌کند. بنابراین کودک، هم از دهان خود آگاه می‌شود و هم عضلات صورت او تقویت می‌شوند. این تقویت عضلات در آینده‌ای نزدیک به توانایی صحبت کردن کودک، کمک خواهد کرد.
چه زمانی از دندان گیر برای نوزادان استفاده کنیم؟
همان‌طور که گفتم این ابزار برای تسکین درد دهان کودک شما استفاده می‌شود. معمولاً این اسباب‌بازی موقع دندان درآوردن به نوزادان داده می‌شود. یک نشانه این است که کودک دستش را به دهان می‌برد و به‌شدت گاز می‌گیرد. در این زمان وقت خریدن یک دندان گیر کودک مناسب از راه رسیده است.
اغلب دندان گیرها برای کودکان بالای 3 ماه طراحی می‌شوند، بنابراین قبل از این سن این ابزار را به دست نوزاد خود ندهید. علائم شروع دندان درآوردن نوزادان عبارتند از:
- آب دهان بیش‌از‌حد
- بدخلقی یا تحریک‌پذیری شدید
- تمایل به جویدن اشیاء
- لثه‌های دردناک و متورم
انواع دندان گیر کودک
سه نوع دندان گیر در بازار وجود دارد: سیلیکونی، پلاستیکی و چوبی. دلیل محبوبیت این سه نوع این است که به‌راحتی قابل شست‌و‌شو هستند. نوزاد شما مدام این وسیله را به دهان می‌برد، بنابراین تمیز بودن دندان گیر واقعاً حیاتی است.
1. دندان گیر کودک سیلیکونی
دندان گیر کودک سیلیکونی
سیلیکون رایج‌ترین ماده برای دندان گیرهای کودک است، زیرا تمیز کردن آن حتی در ماشین‌ظرفشویی هم امکان‌پذیر است. به همین دلیل، ایمن‌ترین گزینه نیز هست چون می‌توانید آن‌ها را حتی در حین بازی کودک هم ضدعفونی کنید.
اغلب آن‌ها از همان سیلیکونی ساخته می‌شوند که قالب‌های سیلیکونی مخصوص کیک و ژله، از آن تولید می‌شوند. قبل از خرید حتماً بررسی کنید که فاقد BPA و فتالات باشند.
BPA ترکیبی است که از برخی ظروف پلاستیکی به آب یا غذا نفوذ می‌کند و در بدن نوزادان باعث ایجاد اختلالات هورمونی می‌شود. این اختلال می‌تواند روی ساختار مغز و رفتارهای افراد در طول زندگی اثر منفی داشته باشد.
2. دندان گیر کودک پلاستیکی
دندان گیر کودک پلاستیکی
دندان گیر پلاستیکی هم برای نوزادانی که تمایل دارند همه چیز را در دهان خود بگذارند، ایده‌آل است. درست مانند انواع سیلیکونی، این دندان گیر هم در ماشین‌ظرفشویی قابل شست‌و‌شو و نیز ضدعفونی است. اما ممکن است خیلی بهداشتی نباشند زیرا باکتری‌ها می‌توانند در داخل شکاف‌های پلاستیک ایجاد و تکثیر شوند.
3. دندان گیر چوبی
دندان گیر کودک چوبی
دندان گیرهای چوبی بافتی طبیعی برای جویدن کودک شما ایجاد می‌کنند، به‌راحتی در ماشین‌ظرفشویی تمیز می‌شوند و معمولاً برای مدت طولانی دوام می‌آورند. قبل از خرید، حتماً بررسی کنید که بدون BPA باشند.
مقایسه دندان گیر کودک سیلیکونی با چوبی
هر دو نوع دندان گیر ویژگی‌های مثبت و منفی خود را دارند. انواع چوبی معمولاً زیباتر از سیلیکونی‌ها هستند، اما سیلیکونی‌ها از کیفیت بالاتری برخوردارند. تمیز کردن دندان گیر سیلیکونی راحت‌تر از نمونه‌های چوبی است. دندان گیرهای چوبی معمولاً سفت‌تر بوده و ممکن است به لثه‌ها آسیب بزنند.
چند دندان گیر برای نوزاد بخریم؟
به والدین توصیه می‌شود که حتماً بیشتر از یک دندان گیر در خانه داشته باشند. زمانی که یکی از آن‌ها را برای شست‌و‌شو و ضدعفونی برمی‌دارید، بهتر است یکی دیگر را به دست نوزاد خود بدهید.
از این گذشته ممکن است بعضی از آن‌ها فوراً تکراری شوند. اگر تعداد بیشتری داشته باشید، می‌توانید تنوع ایجاد نموده و از این طریق کودک را تشویق به استفاده نمایید.
مزایا و معایب دندان گیر
مزایا
- استفاده از آن‌ها باعث آرامش نوزاد و تسکین درد دهان می‌شود.
- دندان گیرها در اشکال، اندازه‌ها و مواد مختلف در بازار موجود هستند.
- بسیاری از نوزادان آن‌ها را به اسباب‌بازی‌های معمولی ترجیح می‌دهند، زیرا استفاده از آن‌ها برای کودک بسیار راحت است.
- با وجود دندان گیر جذاب و تمیز، کودک سایر اشیاء را به دهان نمی‌برد و از آسیب آلودگی‌ها در امان می‌ماند.
معایب
- مهم‌ترین عیب این اسباب‌بازی‌ها این است که سریعاً آلوده می‌شوند. نوزاد آن‌ها را به دهان می‌برد و به‌این‌ترتیب احتمال بیماری بالا خواهد رفت.
- شکل و بافت برخی از دندان گیرها به‌گونه‌ای است که نوزاد قادر به استفاده درست از آن‌ها نیست. مثلاً ممکن است بسیار بزرگ باشد. یا برخی از دندان گیرهای چوبی که خیلی سفت هستند و قابلیت گاز زدن ندارند. در این صورت برای نوزاد تنها یک اسباب‌بازی خواهند بود و نه یک دندان گیر.
- بعضی از دندان گیرها حاوی مایعی هستند که باید در فریزر، منجمد شود. اگر در حین جویدن، دندان گیر پاره شود، مایع نشت پیدا نموده و ممکن است موجبات خفگی نوزاد را فراهم آورد.
نحوه انتخاب دندان گیر کودک
هنگام خرید دندان گیر نکات احتیاطی زیر را مد نظر قرار دهید:
- بسیاری از مواد پلاستیکی متخلخل هستند، یعنی سوراخ‌های بسیار ریزی در سطح آن وجود دارد که، باکتری‌ها می‌توانند در آن‌ها جای گیرند. این باکتری‌ها مشکلاتی را برای سلامتی دهان و دندان کودک ایجاد می‌کنند مانند: پوسیدگی دندان، پلاک، التهاب لثه، کم خونی و عفونت.
- مسئله بعدی به سن نوزاد مربوط است. زمانی که کودک توانایی غلت زدن پیدا کرد، دیگر به او دندان گیر ندهید. چون مکیدن و جویدن این ابزار در حین غلت زدن خطر خفگی را افزایش می‌دهد.
- دندان گیری تهیه کنید که فاقد BPA باشد.
- بعضی از دندان گیرها قابلیت استریل با آب جوش را ندارند. موقع خرید به این مسئله توجه کنید.
- دندان گیری بخرید که دارای محفظه است یعنی بعد از استفاده می‌توانید آن را تمیز کنید و درون محفظه مخصوص خود قرار دهید.
- در هنگام خرید دندان گیر کودک، به ارزان بودن قیمت توجه نکنید. این مسئله به بهداشت دهان و دندان و سلامتی کلی کودک شما وابسته است.
- بعضی از دندان گیرها شبیه دستکش هستند. قبل از خرید این مسئله را بررسی کنید که آیا کودک تحمل پوشیدن دستکش را دارد یا نه؟
مایع داخل دندان گیر کودک چیست؟
دندان گیر آناناسی کودک حاوی مایع
سوییت بیبی
برخی از دندان گیرها با مایعی ساخته می‌شوند که باعث تشکیل بزاق در دهان نوزاد می‌شود. این مایع عاری از باکتری است، بنابراین هیچ اثر مضری برای کودک ایجاد نمی‌کند.
برخی از مایعات داخل دندان گیرها از گلیسیرین ساخته می‌شوند، ماده ای شیرین که طعم آن برای کودکان زیر 6 ماه مناسب است. همین شیرینی کودکان را تشویق می‌کند تا دندان گیرهای خود را بجوند و درد دندان‌های را بهبود بخشند. برخی از تولیدکنندگان نیز جوش‌شیرین و نمک را به مایع داخل دندان گیر اضافه می‌کنند.
آیا دندان گیر به رشد سریع دندان کودک کمک می‌کند؟
اگر متوجه درد یا آب‌ریزش شدید از دهان کودک شدید، به او دندان گیر بدهید. این کار باعث می‌شود که درد و ناراحتی او تسکین یابد. در واقع، دندان گیر می‌تواند کمکی برای فرایند رشد دندان‌های شیری کودک محسوب شود.
چگونه دندان گیر کودک را قبل از استفاده تمیز کنیم؟
وقتی قرار است یک دندان گیر را به دست کودک بدهید، اول خوب آن را بررسی کنید. آیا دندان گیر مورد نظر دارای قطعات قابل جا‌به‌جایی است؟ آیا ممکن است که قطعه‌ای شل شده و سر جای خودش نباشد؟ مطمئن شوید که تمام اجزا سر جای خود محکم شده‌اند و کودک قادر به جدا کردن و به دهان بردن بعضی از قطعات نیست.
وقتی از ایمنی دندان گیر اطمینان پیدا کردید، باید از لحاظ تمیز بودن آن را بررسی نمایید. دندان گیر را با آب و صابون خوب بشویید و یا در ماشین‌ظرفشویی قرار دهید. هرگز از وایتکس یا الکل برای ضدعفونی وسایل مربوط به کودک استفاده نکنید. این مواد شیمیایی هم به محصول آسیب وارد می‌کنند و هم ممکن است کودک را در معرض بیماری قرار دهند.
از پرت کردن دندان گیر روی سطوح سخت مثل سنگ یا سرامیک خودداری کنید چون ممکن است دچار آسیب‌دیدگی‌هایی ریزی شوند. این خراش‌ها ممکن است زبان، دندان و لثه کودک را در معرض پارگی قرار دهند.
سخن آخر
نکته مهمی که مایلم در پایان مقاله به آن اشاره کنم این است که هنگام درآوردن دندان حتماً کودک را نزد متخصص اطفال و یا دندانپزشک ببرید. اگر دندان گیرها را از قبل تهیه کرده‌اید، اجازه دهید پزشک ایمنی آن‌ها را تایید کند. دندان عضوی بسیار مهم در بدن کودک شما است بنابراین در تامین سلامتی آن حساسیت‌های لازم را به‌خرج دهید.
پاسخ به سوالات متداول درباره دندان گیر
پزشکان توصیه می‌کنند، زمانی که دندان‌های کودک شما شروع به رویش کردند و جوانه‌های دندان را روی لثه مشاهده نمودید، دندان‌گیر را بردارید. استفاده مداوم فقط مانع رشد دندان‌های کودک شما می‌شود.
دندان گیرها علاوه بر اینکه نوعی وسیله برای ایجاد سرگرمی هستند، درد لثه‌ی ناشی از فشار دندان‌ها را تسکین می‌دهند. علاوه بر این، عضلات صورت و دهان کودک شما را تقویت می‌کنند.
بله، کودک می‌تواند هنگام رشدِ دندان‌های جدید، این وسیله را در دهان خود بگذارد. نوزاد شما با جویدن دندان گیر، آرامش و تسکین پیدا می‌کند. لثه‌های حساس کودک با اعمال این فشار کم، احساس بهتری خواهند داشت.
بهتر است آن‌ها را در یخچال قرار دهید تا کمی خنک شوند و آرامش بیشتری ایجاد کنند. توصیه می‌شود که این نوع از دندان گیر را در فریزر قرار ندهید چون ممکن است خیلی سفت شود و به لثه کودک شما آسیب وارد کند.
بله، نگران نباشید. خاصیت ارتجاعی سیلیکون باعث چسبندگی است، بنابراین از دست کودک بیرون نمی‌لغزد. دندان گیرهای سیلیکونی از سیلیکون مخصوص مواد غذایی ساخته شده‌اند که یک ماده کاملاً ایمن و سازگار با مواد غذایی است. آن‌ها کاملاً غیرسمی هستند.
