فهرست مطالب
تقریباً همه‌ی ما تجربه‌اش را داریم، جوشی که در عمق پوست ما جاخوش کرده، اما قابل مشاهده نیست. تنها با لمس دست و احساس درد، پی به وجودش می‌بریم. در این مطلب قصد دارم درباره جوش زیر پوستی صحبت کنم. نگران نباشید، جوش زیرپوستی صورت با جوش زیرپوستی پیشانی فرقی ندارد، تمام این برجستگی‌های دردناک و ملتهب قابل درمان هستند. در این مطلب با علت بروز آن‌ها، علائم و راهکارهای درمانی متعدد آشنا خواهید شد. علاوه بر این راهکارهای جلوگیری از این نوع جوش را فرا می‌گیرید.
جوش زیر پوستی چیست
قبل از اینکه به راهکارهای درمان جوش زیر پوستی بپردازیم، باید بدانیم که جوش زیر پوستی چیست و نیز دلیل ظاهر‌شدنِ آن را دریابیم. جملات زیر پاسخ‌هایی است است که کارشناسان مختلف به این سوال داده‌اند.
- جوش زیر پوستی توده‌ای قرمز رنگ و برجسته است که در اثر التهاب منافذ پوست و غده چربی مرتبط با آن، ایجاد می‌شود. البته با جوش چرکی کاملاً متفاوت است.
- جوش زیر پوستی عمیق و دردناک است اما به سطح پوست نفوذ نکرده. ممکن است پوست شما چربی بیش‌از‌حد تولید کرده باشد، یا سلول‌های مرده‌ی زیادی در سطح پوست موجود باشد، آلودگی‌های محیطی و استفاده از ماسک تنفسی نیز منجر به ایجاد جوش زیر پوستی می‌شوند.
- این نوع جوش‌ها در لایه‌های عمیق پوست حاضرند و ممکن است در این لایه‌ها فرو رفته و ناپدید شودند و یا به سطح پوست آمده و تبدیل به جوش سر سفید شوند.
- آکنه انواع گوناگونی دارد، برخی از آن‌ها جوش سر سفید و برخی جوش سر سیاه هستند. اگر جوش، زیرِ پوست و در لایه‌های سطحی باشد، جوش سر سفید نامیده می‌شود اما اگر به سطح پوست برسد، جوش سر سیاه است. اما جوش زیر پوستی، در عمق پوست ایجاد می‌شود و ممکن است دردناک باشد. برخی آن را جوش کور نیز می‌نامند.
کرم ضد جوش لایسل مدل Acnesel
- مناسب پوست چرب و مستعد اکنه
چه چیزی باعث ایجاد جوش زیر پوستی می‌شود؟
در قسمت قبلی اشاره‌ای به علت این نوع جوش داشتم اما در این بخش به‌طور کامل به این سوال پاسخ می‌گویم.
پوست تمام انسان‌ها قابلیت تولید چربی را دارد که این چربی سبوم نامیده می‌شود. در واقع، پوست با تولید چربی رطوبت مورد نیاز خود را تامین نموده و از خود محافظت می‌کند. اما در بعضی از افراد، تولید سبوم از حالت تعادل خارج می‌شود، یعنی پوست چربی بیش از اندازه نیازش تولید می‌کند. یا اینکه، سبوم با آلودگی‌های محیطی و باکتری‌های بیماری‌زا ترکیب می‌شود.
چربی اضافه و یا چربی آلوده، در منافذ پوست به دام میفتد و باکتری‌های موجود در آن فعال شده و با تولید مواد شیمیایی التهاب ایجاد می‌کند. این التهاب را شما به‌صورت یک جوش زیر پوستی عمیق و دردناک مشاهده می‌کنید.
یکی از علت‌های تولید بیش‌از‌حد سبوم به افزایش سطح هورمونی و یا تغییرات شدید هورمونی مربوط است. شاهد مثال این ادعا، افزایش جوش در دوران قاعدگی، بارداری و نوجوانی است. تغییرات شدید هورمونی منجر به افزایش تولید چربی و بسته‌شدن منافذ پوست است. به همین دلیل اغلب افراد در دوره‌های مذکور دچار التهاب و جوش زیر پوستی می‌شوند.
کرم ضد جوش آردن سری بیوتی مدل Dermaline
- کمک به رفع انواع آکنه و پیشگیری از ایجاد جوش
سایر علت های جوش زیر پوستی که توسط محققین و متخصصین پوست تایید شده، عبارتند از:
- زمینه‌های ارثی و ژنتیکی، البته در این مورد مطالعات علمی کمی موجود است اما به‌نظر می‌رسد، سابقه خانوادگی در بروز جوش زیر پوستی موثر باشد.
- استفاده از برخی داروها ممکن است به تولید بیش‌از‌حد چربی در پوست منجر شود. به‌عنوان مثال می‌توان به داروهای حاوی کورتیکواستروئید، تستوسترون یا لیتیوم اشاره کرد.
- لوازم آرایشی یا محصولات مراقبت از پوست کمدوژنیک یا تحریک‌کننده
- وارد شدنِ فشار به پوست
- استفاده از لباس‌های تنگ یا کلاه ایمنی که به پوست فشار یا اصطکاک وارد می‌کنند
- رطوبت زیاد یا آلودگی هوا
- خاراندن جای جوش و فشار‌دادنِ آن
- استفاده از اسکراب‌های حاوی مواد خشن
علائم جوش زیر پوستی
این جوش‌ها معمولاً از فاصله‌ی دور قابل تشخیص نیستند و شما با لمس محل جوش، متوجه برآمدگی خواهید شد. این جوش‌ها سرِ قابل رویت ندارند و معمولاً قرمز رنگ هستند. در اکثر موارد جوش زیرپوستی به دلیل وجود التهاب، دردناک است.
کرم ضد جوش منگ با می مدل حاوی عصاره جینسنگ
- ضد جوش و آکنه
درمان جوش زیر پوستی
برای از بین بردن جوش زیر پوستی روش‌های مختلفی وجود دارد که من آن‌ها را به 3 دسته تقسیم کرده‌ام:
- درمان خانگی جوش زیرپوستی
- پماد برای جوش زیر پوستی و درمان موضعی
- درمان خوراکی جوشهای زیر پوستی
یک: درمان خانگی جوش زیرپوستی
احتمال اینکه انواع جوش زیر پوستی خود‌به‌خود ناپدید شود وجود دارد با این حال، از بین بردن جوش زیر پوستی با روش‌های خانگی نیز امکان‌پذیر است. این درمان‌ها روند بهبودی را سرعت می‌بخشند و عبارتند از:
جوش زیر پوستی را فشار ندهید
همان‌طور که در قسمت‌های قبلی توضیح دادم، این نوع جوش به لایه‌های سطحی پوست ورود نمی‌کند و در عمق قرار دارد. بنابراین، شما نمی‌توانید آن را بترکانید. اما تلاش برای از بین بردن جوش زیر پوستی می‌تواند به ایجاد شرایط بدتری منجر شود از جمله: دردناکتر شدن، عفونت بیشتر، رشد جوش و یا ایجاد آسیب دائمی به پوست.
زمانی که آن را فشار می‌دهید، ترکیبِ چربی، سلول‌های مرده و آلودگی را به سمت لایه‌های عمیق‌تر پوست هدایت می‌کنید. در این شرایط بر التهاب پوست می‌افزایید یعنی اوضاع بدتر خواهد شد.
استفاده از گرما برای درمان جوش زیر پوستی
به جای فشار‌دادن، از کمپرس آب گرم استفاده کنید. گرما باعث باز‌شدنِ منافذ پوست و خروج جوش از حالت زیرپوستی است. یعنی جوش دردناکِ شما تبدیل به جوش سر سفید شده و حالا درمان آن آسان‌تر خواهد بود. زمانی که سر تشکیل شود، چربی، باکتری و سایر آلودگی‌ها، از پوست خارج می‌شوند. علاوه بر این، کمپرس آب گرم درد شما را تسکین می‌دهد.
چگونه با استفاده از کمپرس آب گرم جوش را درمان کنید؟ یک دستمال کاملاً تمیز را در آب گرم فرو ببرید. دقت کنید که آبی که استفاده می‌کنید، خیلی داغ نباشد. سپس دستمال گرم را روی نقطه‌ی جوش قرار دهید و 10 تا 15 دقیقه صبر کنید. این درمان را آنقدر ادامه دهید که جوش به سطوح بیرونی پوست راه یافته و چرک را خارج کند.
از دست زدن به محل جوش خودداری نموده و ناحیه را کاملاً تمیز نگه دارید. قبل از بهبودی جوش زیر پوستی، از لوازم آرایشی استفاده نکنید.
خرید چسب جوش
یکی دیگر از راهکارهای درمان خانگی جوش زیر پوستی استفاده از چسب جوش است. این برچسب‌های کوچک حاوی موادی هستند که به بهبود آکنه کمک می‌کنند مانند سالیسیلیک اسید.
ممکن است به‌صورت ناخوداگاه به جوش دست بزنید بنابراین استفاده از چسب به شما اجازه‌ی این کار را نمی‌دهد. البته سازندگان این محصول معتقدند که این چسب‌ها چربی اضافه را جذب کرده، التهاب را کاهش می‌دهند و اندازه جوش را کوچک می‌کنند.
شما می‌توانید انواع مختلفی از چسب جوش را در داروخانه یا سوپر مارکت پیدا کنید. حداقل هر 24 ساعت یک بار چسب خود را تعویض نمایید.
استفاده از روغن درخت چای برای درمان جوش زیر پوستی
در این مورد تحقیق و آزمایش بالینی انجام شده و دانشمندان دریافتند که استفاده از ژل‌های حاوی درخت چای یک درمان موثر برای آکنه خفیف تا متوسط است. این روغن دارای خواص آنتی باکتریال بوده و می‌تواند عوامل ایجادکننده‌ی جوش زیر پوستی را از بین ببرد.
روش استفاده‌ی روغن درخت چای برای درمان انواع جوش زیر پوستی چگونه است؟ اگر التهاب در حد خفیف یا متوسط است، روزی 2 بار از روغن درخت چای استفاده نموده و به‌آرامی محل مورد نظر را ماساژ دهید. در التهاب‌های شدید، مراجعه به متخصص الزامی است.
البته در مورد تاثیر روغن درخت چای در درمان جوش نظرات مختلفی وجود دارد. آکادمی پوست آمریکا اعلام کرده که: شواهد کافی برای اثربخشی این درمان وجود ندارد.
استفاده از کمپرس یخ
و اما آخرین ترفند خانگی استفاده از کمپرس یخ است. سرما قادر است التهاب شما را تسکین داده و قرمزی را کاهش دهد. اگر جوش زیر پوستی خود را به آتشفشانی خشمگین تشبیه کنید، استفاده از کمپرس یخ باعث می‌شود که خنکی و تمیزی مطبوعی را در لایه‌های عمیق پوست خود احساس نمایید.
چگونه از کمپرس یخ برای درمان جوش استفاده کنید؟
- در مرحله‌ی اول صورت خود را با استفاده از شوینده‌ای بسیار ملایم و آب ولرم بشویید.
- صورت را با کمک دستمال و به‌آرامی پاک کنید.
- در کیسه‌ای پلاستیکی مقداری یخ قرار بدهید.
- کیسه را حدود 5 دقیقه در ناحیه جوش بگذارید.
- پس از این زمان، یخ‌ها را برداشته و 5 دقیقه به پوست خود استراحت دهید.
- مراحل 1 تا 5 را چهار بار در روز تکرار کنید.
استفاده از عسل صد درصد طبیعی برای درمان جوش زیر پوستی
منظور من از عسل طبیعی، محصولات فرآوری‌شده‌ی موجود در سوپرمارکت‌ها نیست. عسل خالص، یک ضدمیکروب طبیعی و قوی است که می‌تواند باکتری‌های بیماری‌زا را از لایه‌های عمیق پوست خارج کند. مقدار کمی از آن را مستقیماً به محل جوش بمالید. البته می‌توانید عسل طبیعی را با آب رقیق نموده و به‌عنوان پاک‌کننده‌ی صورت یا بدن به کار ببرید.
دو: پماد برای جوش زیر پوستی و درمان موضعی
اگر میزان التهاب جوش شما خفیف تا متوسط باشد، به‌احتمال زیاد از درمان‌های خانگی نتیجه می‌گیرید. اما اگر جوش سرسخت‌تری دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در این قسمت قصد دارم به معرفی چند درمان موضعی بپردازم. برخی از آن‌ها نیازی به نسخه‌ی پزشک ندارند اما برخی نیز حتماً باید با دستور پزشک تهیه شوند. اگر باردار هستید، هرگز به‌صورت خودسرانه از داروهای آکنه استفاده نکنید.
استفاده از پماد بنزوئیل پروکساید
بنزوئیل پروکسایدماده‌ایضدباکتری و ضدعفونی‌کننده است که می‌تواند به کاهش باکتری‌های موجود در پوست کمک کند. از این ترکیب در بسیاری از ژل‌ها و کرم‌های شوینده نیز استفاده می‌شود. شما می‌توانید این پماد را از داروخانه تهیه نمایید.
کرم های حاوی رتینوئید برای درمان جوشهای زیرپوستی
رتینوئید یکی از مشتقات ویتامین A بوده و استفاده‌ی موضعی از آن در درمان جوشهای خفیف تا شدید متداول است. این ترکیب سرعت بازسازی سلول‌های پوستی را سرعت بخشیده و به کاهش تولید سبوم (چربی) کمک می‌کند. اگر پوست حساسی دارید، ممکن است در ابتدای استفاده دچار علائمی نظیر قرمزی و التهاب شوید.
آنتی بیوتیک های موضعی
استفاده از این نوع پمادها نیز باکتری‌های سطح پوست را کاهش می‌دهد، باکتری‌هایی که منافذ پوست را مسدود نموده و منجر به بروز جوش می‌شوند. این داروها به‌صورت ژل و لوسیون قابل تهیه هستند اما اگر باردار هستید، اجازه‌ی استفاده ندارید.
سه: درمان خوراکی جوشهای زیر پوستی
اگر به جوش زیر پوستی بسیار شدید و ملتهبی مبتلا شده‌اید که به درمان‌ها خانگی و موضعی پاسخ نمی‌دهد، به متخصص پوست مراجعه کنید. این بار نوبت تجویز داروهای خوراکی است که در این بخش آن‌ها را معرفی می‌کنم:
قرص آنتی بیوتیک
این داروها به شکل قرص در دسترس بوده و برای کاهش باکتری در لایه‌های داخلی پوست، تجویز می‌شوند. رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- کلیندامایسین (غیرمجاز در دوران اقدام برای بارداری، دوران بارداری و شیردهی)
- اریترومایسین (غیرمجاز در دوران اقدام برای بارداری، دوران بارداری و شیردهی)
درمان‌های هورمونی
در قسمت مربوط به علت جوش زیر پوستی در مورد تغییرات هورمونی و تاثیر آن بر افزایش تولید چربی در پوست صحبت کرده‌ایم. اگر در چرخه‌ی قاعدگی خود دچار جوش های دردناکی می‌شوید، احتمالاً متخصص، داروهای ضدبارداری خوراکی را برای شما تجویز می‌کند. این داروها، تعادل هورمونی را به بدن شما بازمی‌گردانند.
گزینه‌های هورمونی رایج عبارتند از:
- اسپیرونولاکتون است. اگر مقاله‌ی علل رشد موهای زائد را مطالعه کرده باشید، با آندروژن‌ها آشنایی دارید. آندروژن‌ها می‌توانند عاملی برای ایجاد آکنه باشند و درمان هورمونی اسپیرونولاکتون می‌تواند اثر آن‌ها را خنثی نماید.
- کو سیپریندیول نیز یک نوع درمان هورمونی به‌شمار می‌رود و کارکرد آن کاهش تولید سبوم توسط غدد چربی است. این درمان‌های هورمونی باید حتماً زیر نظر پزشک متخصص تجویز شود، آن هم زمانی که آنتی بیوتیک‌ها قادر به درمان آکنه نباشند. قبل از مصرف این داروها از پزشک در مورد عوارض آن‌ها نیز سوال کنید.
غیر از راهکارهای خانگی، داروهای موضعی و خوراکی، راهکارهای کمکی دیگری نیز برای درمان جوش های زیر پوستی وجود دارد. یکی از مهم‌ترین این راهکارها، تغییر در رژیم غذایی است. بسیاری از عادات بد غذایی و خوراکی‌های ناسالم باعث ایجاد التهاب و بروز جوش و آکنه می‌شوند. برای اینکه در این مورد، اطلاعات بیشتری به دست آورید حتماً مطلب زیر را مطالعه کنید:
چه رژیم های غذایی سبب بروز جوش و آکنه صورت می شود؟
نکاتی برای جلوگیری از گسترش جوش زیر پوستی
ممکن است الان یک یا چند جوش دردناک داشته باشید و به دنبال راهکارهایی برای درمان آن باشید. اما به موازات درمان، از گسترش آن نیز پیشگیری کنید. این کار را چگونه انجام دهید؟ سه نکته‌ای که در ادامه می‌آید را به‌کار بگیرید:
شستشوی صحیح پوست و ممنوعیت لایه برداری
اگر جوش زیر پوستی دارید، اولاً از شوینده‌های فوق‌العاده ملایم استفاده کنید و در ثانی، این کار را با ملایمت و به‌نرمی انجام دهید. از لایه‌برداری نیز فعلاً صرف‌نظر کنید. پوست شما ممکن است کثیف و چرب شود اما شست‌و‌شو با شوینده‌های قوی و اعمال فشار روی پوست، وضعیت را به‌مراتب بدتر خواهد کرد. ممکن است، چرک و آلودگی، گسترش یافته و بر تعداد جوش‌ها اضافه شود.
اگر ورزشکار هستید حتماً مطلب ما درباره‌ی مراقبت از پوست پس از ورزش را بخوانید. در آن مطلب نکات خوبی در مورد مشکلات پوستی نظیر آکنه و نحوه‌ی شست‌و‌شوی پوست پس از تمرین وجود دارد.
شستشوی منظم اقلامی که با پوست صورت در تماس هستند
حتماً متوجه شده‌اید که ترکیب آلودگی و باکتری با سبوم، منافذ پوست را مسدود نموده و جوش را ایجاد می‌کند. بنابراین رعایت بهداشت بسیار ضروری است، خصوصاً زمانی که در حال مبارزه با یک جوش زیر پوستی هستید.
روبالشی و ملحفه‌ی خود را هر روز بشویید و با استفاده از پدهای الکلی، گوشی موبایل خود را ضدعفونی کنید. می‌دانید که تعداد باکتری‌های موجود روی گوشی موبایل، از تعداد باکتری‌های موجود در کاسه‌ی دستشویی نیز بیشتر است؟ شما برای انجام مکالمات تلفنی، گوشی را به پوست خود می‌چسبانید و با این کار به گسترش میکروب کمک می‌کنید.
جلوگیری از جوش زیرپوستی
خب، فرض می‌کنیم که از شر جوش ناخوانده خلاص شده‌اید اما پوست شما مستعد جوشهای زیر پوستی است. برای پیشگیری از بروز مجدد آن چه کنیم؟
- شست‌و‌شوی صورت را به یک الی 2 بار در روز محدود کنید، اگر خیلی عرق کرده‌اید، صورت خود را بشویید. شست‌و‌شوی زیاد، پوستِ مستعد آکنه را تحریک می‌کند.
- از لایه‌بردارها استفاده نکنید. احتمالاً احساس می‌کنید که پوست چرب و آلوده‌ای دارید اما تسلیم اسکراب نشوید. این کار پوست شما را تحریک نموده و ممکن است دوباره سروکله‌ی جوش زیر پوستی پیدا شود.
- برچسب محصولات مراقبت از پوست خود را بخوانید. آیا حاوی مواد تحریک‌کننده و آکنه‌زا هستند؟ اگر پاسخ مثبت است، آن‌ها را کنار بگذارید. محصولاتی با برچسب‌های غیرکومدوژنیک، غیرآکنه‌زا یا فاقد چربی را انتخاب کنید.
- مانند توصیه‌های قسمت قبلی، روبالشی و ملحفه‌ی خود را حداقل هفته‌ای یک بار بشویید. سلول‌های مرده‌ی پوست و باکتری‌های بیماری‌زا روی پارچه وجود دارند و می‌توانند باعث بسته‌شدن منافذ پوست شما شوند.
ژل شستشو صورت نوتروژینا مناسب پوست جوش دار
سخن آخر
دانستیم که جوش زیر پوستی در لایه‌های عمیق پوست ایجاد می‌شود و فاقد سر است. درمان خانگی جوش زیر پوستی با کمک کمپرس گرم یا سرد و نیز استفاده از روغن درخت چای امکان‌پذیر است. البته اگر تعداد زیادی جوش دارید و یا وضعیت التهاب جوشهای شما شدید است باید به متخصص مراجعه کنید. متخصص پوست درمان‌های موضعی و خوراکی مورد نظر شما را تجویز خواهد کرد. در این میان به رژیم غذایی خود نیز توجه نموده و از مصرف خوراکی‌های ناسالم پرهیز کنید. علاوه بر این نکات مربوط به جلوگیری از جوش زیر پوستی را نیز مدنظر قرار دهید.
در پایان مقاله مایلم که نظرتان را بدانم. آیا این مطلب را دوست داشتید؟ آیا پاسخ سوال خود را در آن یافتید؟ اگر تجربه‌ای در زمینه‌ی درمان جوش زیر پوستی دارید حتماً در قسمت نظرات آن را یادداشت فرمایید.
پاسخ به سوالات متداول
از دست زدن و فشار آوردن به جوش خودداری کنید.
از پماد برای جوش زیر پوستی حاوی بنزوئیل پروکساید یا رتینوئید استفاده کنید.
طبق دستورالعمل موجود در متن مقاله از کمپرس گرم یا سرد استفاده کنید.
با چسب آکنه روی جوش را بپوشانید
از روغن درخت چای استفاده کنید.
با عسل صد درصد طبیعی محل جوش را به‌آرامی ماساژ دهید.
صبور باشید.
از آنجایی که عفونت در لایه‌های عمیق پوست ایجاد شده ممکن است بین چند هفته تا چند ماه ماندگار شود.
دستمال کاملاً تمیزی را در آب گرم خیس کنید و حدود 15 دقیقه روی محل جوش قرار دهید. این کار را سه تا چهار بار در روز تکرار نمایید. احتمالاً گرما باعث باز‌شدن منافذ پوست و آزاد شدن چرک و آلودگی می‌شود.
جوش‌هایی که در دوران قاعدگی، بارداری یا نوجوانی تجربه می‌کنید، منشاء هورمونی دارند.
