فهرست مطالب
برنزه شدن با نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش داخلی (UV) یک رفتار رایج است، به ویژه در میان نوجوانان، جوانان و افرادی که پوست روشنتری دارند. برنزه شده با آفتاب، مزایای خاصی دارد، با این حال قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب عوارض و خطراتی نیز برای سلامتی دارد. اگر تمایل دارید به طور کلی در مورد روشها و مراحل برنزه شدن با آفتاب و نیز مزایا و خطرات آن آشنا شوید با این نوشته همراه شوید تا هر آنچه که در این زمینه لازم است را بدانید.
چه کسانی به برنزه کردن تمایل دارند؟
برنزه کردن یک عمل رایج است. طبق تحقیقات صورت گرفته 37-49٪ از زنان و 17-29٪ در اروپا و ایالات متحده درگیر برنزه کردن هستند. برنزه شدن در میان افراد با پوست روشنتر رایجتر است. چنانچه در مطالعه دیگری که در این زمینه انجام شده است مشخص شد که از میان افرادی که تمایل به برنزه کردن داشتند، 70% دارای انواع پوست روشن بودند و 19% از انواع پوستهای تیره و غیر روشن. افرادی که دارای پوست تیره بودند، نسبت به سایر گروههای پوستی تمایل کمتری به برنزه شدن داشتند. برنزه شدن با روشهای مختلفی صورت میگیرد که در میان آنها برنزه شدن با آفتاب، روشی طبیعی و رایج است.
در فرایند برنزه شدن با آفتاب، هنگامی که پوست در معرض نور خورشید قرار میگیرد، ملانین توسط سلولهای خاص پوست ایجاد میشود. ملانین یک رنگدانه تیره رنگ است. این رنگدانه نور ماوراء بنفش را جذب میکند تا از پوست شما در برابر آسیبهای خورشید محافظت کند. به همین دلیل است که پوست رنگ پریده راحتتر میسوزد.
جالب است بدانید در فرایند برنزه کردن با آفتاب، نور فرابنفش از میان ابرها نیز عبور میکند، به این معنی که شما در روزهای ابری میتوانید اقدام به برنز کردن پوست خود نمایید، به خصوص اگر پوست روشن دارید و برای مدت طولانی بیرون هستید.
به طور کلی فارغ از این موضوعات، نکته مهم در مورد برنزه شدن با آفتاب این است که روش فوق، فواید و در عین حال خطرات زیادی برای سلامتی افراد دارد. برخی از این فواید و خطرات این روش عبارت است از:
بهبود خلق و خو
گفته شده است قرار گرفتن در معرض نور خورشید با بهبود انرژی و خلق و خوی بالا مرتبط است. این باور که افراد با برنزه شدن ظاهر بهتری دارند ممکن است تا حدی این پدیده را توضیح دهد. گزارشی در مورد نگرش برنزه کردن بزرگسالان جوان موجود است که نشان میدهد 81٪ از افراد در سال 2007 احساس میکردند که برنزه شدن ظاهر آنان را بهبود بخشیده است، در حالی که فقط 58٪ از افراد در سال 1968 همین اعتقاد را داشتند.
تولید ویتامین D
تولید ویتامین D از دیگر مزایای برنزه شدن با آفتاب است. از آنجا که نور خورشید حاوی UVB است، پوست را وادار به سنتز پروویتامین D3 میکند. این موضوع برای ممکن است برای افراد سالم نیز نکته مهمی باشد. زیرا حتی افراد سالم تغییرات فصلی در سطوح ویتامین D خود دارند، یعنی با تغییر فصلها ممکن است ویتامین D آنها کاهش پیدا کند و مثلا در طول زمستان دچار کمبود ویتامین D شوند. سطوح پایین ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان، بیماری قلبی و بیماری استخوان مرتبط است. کمبود ویتامین D همچنین ممکن است در بیماری خودایمنی نقش داشته باشد. علاوه بر این، یکی از انجمنهای برنزه خارجی ادعا میکند که دریافت برخی از اشعهها ممکن است عمر شما را طولانی کند.
با این حال همانطور که اشاره کردیم، برنزه کردن میتواند خطرات زیادی نیز داشته باشد.
مضرات برنزه کردن با آفتاب
افزایش بیماریهای پوستی
مهمترین خطری که در برنزه شدن با آفتاب مورد تاکید قرار گرفته است، سرطان پوست و سایر بیماریهای پوستی است. از جمله این خطرات میتوان به تسریع پیری پوست و ترویج سرطانهایی مانند کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم بدخیم اشاره کرد. علاوه بر بیماریهای پوستی، عدم استفاده از عینک مناسب نیز میتواند باعث بیماری چشمی و انواع سرطان چشم گردد.
با این حال فارغ از خطرات و مزایای برنزه کردن با آفتاب، این روش دارای مراحل مختلفی است که توجه به این مراحل علاوه بر کمک به برنزه کردن اصولی، به ایمنی بیشتر و برنزه شدن آسان شما نیز کمک میکند.
مراحل برنزه کردن پوست با آفتاب
لباس مناسب
لباسهایی بپوشید که پوست شما را در معرض نور خورشید قرار میدهند. رایجترین لباسهایی که برای برنزه کردن میپوشند، مایو هستند، اما میتوانید شلوارک و تاپ بپوشید یا حتی اگر معذب نیستید هیچ لباسی نپوشید.
زمان مناسب
برای ایمنترین نتایج، قبل از ساعت ۱۰ صبح یا بعد از ساعت ۴ بعد از ظهر برنزه کنید. این کار از ساعات اوج سوزانندگی آفتا جلوگیری میکند و توسط انجمن سرطان آمریکا برای ایمنترین برنزه شدن توصیه میشود. اگر پوست روشنی دارید یا تازه شروع به برنزه شدن کردهاید، توجه به این امر بسیار مهم است. برنزه شدن در این ساعتها کمی بیشتر طول میکشد، اما بسیار ایمنتر است.
ضدآفتاب یا لوسیون؟
حداقل 20 دقیقه قبل از بیرون رفتن از کرم ضد آفتاب با SPF 15-30 استفاده کنید. ممکن است فکر کنید SPF ممکن است مانع برنزه شدن شما شود؛ اما اینطور نیست. SPF تنها از سوختن پوست شما جلوگیری میکند و برخی از اشعههای خطرناک UV را مسدود میکند. ضد آفتاب SPF 30 حدود 97 درصد از اشعههای UVB را مسدود میکند.
ضد آفتابهای بالاتر از SPF 30 (مانند SPF 100) تاثیر ناچیزی در جذب UV دارند. اکثر متخصصان پوست معتقدند که SPF 30 کافی است. علاوه بر ضدآفتاب، از عینک آفتابی محافظ UV نیز استفاده کنید. اگر مراقب نباشید به راحتی چشمان شما در برابر نور خورشید آسیب میبیند. با عینکهای آفتابی که محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش دارند میتوانید به راحتی از چشمان خود محافظت کنید.
از “لوسیونهای تسریع کننده” یا سایر روشهای برنزه سریع استفاده نکنید. برخی از لوسیونها با توجه به ترکیب خود میتوانند، احتمال سوختگی شما را تا حد زیادی افزایش دهند که این موضوع نیز به نوبه خود خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد. برنزه کردن ملایم و آهسته، ایمنترین راه برای برنزه شدن خوب است. قرصهای برنزه کننده که حاوی بتاکاروتن هستند، برای کبد و بینایی شما خطرناک هستند و به هیچ وجه مورد تایید سازمانها و نهادهای پزشکی نیستند.
دراز کشیدن برابر آفتاب
به مدت 20-30 دقیقه زیر نور مستقیم خورشید دراز بکشید. هنگامی که ضد آفتاب زدید، زیر نور خورشید بروید و شروع به برنزه کردن کنید. اما بدانید که کرم ضد آفتاب معمولا پس از 30 دقیقه قدرت خود را از دست میدهد و باید دوباره استفاده شود. برای ایمن ماندن باید به برنزه شدن تدریجی فکر کنید، نه برنزه شدن سریع و فوری.
توجه داشته باشید که خورشید در حدود ساعت 12 بعد از ظهر بسیار قوی است زیرا پرتوها با زاویه 90 درجه به زمین برخورد میکنند. شما نباید در هنگام آفتاب ظهر بیرون بمانید، در غیر این صورت ممکن است دچار سوختگی شوید.
بعد از طی کردن مراحل فوق، کرم ضد آفتاب را دوباره بمالید تا برنزه یکنواخت شوید. بعد از 20 دقیقه یا بیشتر، یک لایه جدید ضد آفتاب بزنید و به سمت دیگر خود بچرخانید تا کل بدن تان برنزه شود. به عنوان مثال، اگر ابتدا به پشت دراز کشیدهاید، پس از مدت کوتاهی برنزه کردن، به سمت شکم خود بچرخید.
پس از خیس شدن، تعریق یا پس از گذشت 30 دقیقه دوباره از ضد آفتاب استفاده کنید. ضد آفتاب باید به طور مکرر استفاده شود تا موثر باشد. دوباره تاکید میکنیم که به یاد داشته باشید کرم ضد آفتاب فقط از پوست شما محافظت میکند و مانع برنزه شدن شما نمیشود.
بایدها و نبایدها
-حتی با کرم ضد آفتاب بیش از 1 ساعت برنزه نکنید، هر چه زمان برنزه بیشتر باشد، خطر ابتلا به بیماریها بیشتر است.
-نظر ما این است که برنزه شدن را به مدت 15 تا 20 دقیقه انجام دهید و بسته به تیره شدن پوست، زمان خود را در مقابل نور خورشید 5 تا 10 دقیقه افزایش دهید. به طور کلی میتوانید مدت زمان برنزه شدن را هر 1 تا 2 هفته افزایش دهید.
در حالی که برنزه میشوید، هیدراته کنید. همیشه هنگام برنزه کردن، یک بطری آب همراه داشته باشید و مدام بنوشید. آب سلولهای پوست شما را سالم نگه میدارد و میتواند از آسیبهای ناشی از نور خورشید جلوگیری کند.
اگر احساس درد کردید یا پوستتان قرمز شد، برنزه شدن را متوقف کنید. اینها اولین نشانههای سوختگی هستند. متاسفانه تصویری که در این رابطه وجود دارد این است که پس از ناپدید شدن سوختگی، برنزه به نظر میرسید، اما در حقیقت پوست به طور دردناکی میسوزد و شما را قرمز میکند، نه برنزه. اگر احساس درد کردید، فورا از آن محل دور شوید و سایه پیدا کنید.
وقتی به سایه رسیدید
وقتی به سایه رسیدید از لوسیون مرطوب کننده استفاده کنید. این لوسیون به سلامت پوست شما کمک میکند و از آسیبهای ناشی از سوختگی جلوگیری میکند. ژلهای حاوی آلوئه از محبوبیت خاصی برخوردار هستند.
در حالی که بسیاری از مردم ظاهر برنزه طبیعی را ترجیح میدهند، شما می توانید با برنزه کننده ملایم از پوست خود محافظت کنید. به این ترتیب، در عین حال که همچنان از پوست خود محافظت میکنید، سایهای را که میخواهید دریافت میکنید. به طور کلی، مطمئنترین راه برای برنزه شدن عمیق این است که کار در فضای باز و با یک برنزه کننده مرطوب کننده تکمیل کنید.
اکستندرهای برنزه به طور کلی ایمن محسوب میشوند، اما فقط آنهایی که حاوی دی هیدروکسی استون (DHA) هستند مورد تایید FDA قرار گرفتهاند.
مراقبتهای لازم بعد از برنزه کردن با آفتاب
بعد از آنکه برنزه کردن خود را تمام کردید، حتما به برخی از نکات لازم توجه کنید تا از عوارض برنزه شدن در امان باشید. در این رابطه مراقبتهایی وجود دارد که دانستن آنها بسیار مهم است. البته لازم است این نکته را نیز بدانید که برای برنزه شدن عمیق نیازی به سوزاندن پوست خود ندارید. این یکی از خطرناکترین و بیاساسترین افسانههای برنزه شدن با آفتاب است.. در واقع، تمام کاری که سوزش انجام میدهد این است که به پوست شما آسیب میرساند و به طور بالقوه منجر به سرطان پوست میشود.
سوختگی بیش از حد
سوختگی پنج بار یا بیشتر، خطر ابتلا به ملانوم، کشندهترین شکل سرطان پوست را دو برابر میکند. پس برای درمان سوختگی از لوسیونهای مرطوب کننده حتما استفاده کنید. این کار به پوست شما کمک میکند سالم بمانید و حتی پوسته پوسته شدن پوست مرده و سوخته را افزایش میدهد. استفاده از لوسیون را 3 تا 5 بار در روز یا هر زمان که با ناراحتی شدید مواجه شدید استفاده کنید. کرمهای حاوی ویتامین E و C نیز ممکن است به جلوگیری از آسیبهای پوستی کمک کنند.
مصرف آب و مُسَکن
مقدار زیادی آب بنوشید. هیدراته ماندن به بدن شما کمک میکند تا مواد زائد و محصولات جانبی سلولهای مرده پوست را دفع کند. مطمئن شوید که به طور مداوم مقداری آب خنک مینوشید تا به بهبودی خود کمک کند.
مقداری ایبوپروفن مصرف کنید. ایبوپروفن درد و تورم را کاهش میدهد و میتواند از برخی از آسیبهای طولانی مدت سوختگی جلوگیری کند.
حوله مرطوب
یک حوله خنک و مرطوب روی پوست خود قرار دهید. هر 10-15 دقیقه تکرار کنید. این کار هم میتواند به مرطوب نگه داشتن پوست مرده کمک کند و از خشک شدن و ترک خوردن دردناک آن جلوگیری کند.
تاولها
پوست یا تاولها را جدا نکنید، زیرا اولا پوست شما به طور طبیعی شل میشود، ثانیا تاولها حاوی روغنهای سالم و مایعات مورد نیاز برای بهبود پوست هستند. فقط سعی کنید پوست خود را مرطوب نگه دارید، آب بنوشید و با ایبوپروفن از درد مراقبت کنید و پوست مرده و تاول ها خود را بهبود می بخشند.
روشها و ترفندهای برنزه کردن با آفتاب
برخی از افراد علیرغم تمام نکاتی که به آنها اشاره کردیم، تمایل دارند با آفتاب، پوست خود را برنزه کنند. حتی برخی از افراد دوست دارند این کار را در کمترین زمان ممکن انجام دهند. در اینجا 10 راه برای برنزه شدن سریعتر برای جلوگیری از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید آورده شده است.
کرم ضد آفتاب با SPF 30
از کرم ضد آفتاب با SPF 30 استفاده کنید. همیشه از ضدآفتاب با طیف وسیع محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش حداقل 30 SPF استفاده کنید. هرگز از روغن برنزه کنندهای که حاوی ضد آفتاب نیست استفاده نکنید. حتماً 20 دقیقه پس از بیرون آمدن از خانه ضد آفتاب بزنید. تاکید دوباره بر ضدآفتاب به دلیل آن است که بدانید چقدر این موضوع مهم است.
تغییر دائم
موقعیتها را مرتباً تغییر دهید. این به شما کمک میکند تا از سوختن یک قسمت از بدن خود جلوگیری کنید.
بتاکاروتن
غذاهای حاوی بتاکاروتن بخورید. غذاهایی مانند هویج، سیب زمینی شیرین و کلم پیچ میتوانند به شما کمک کنند بدون سوختگی برنزه شوید. حتی برخی مطالعات نشان میدهد که بتاکاروتن میتواند به کاهش حساسیت به نور خورشید در افراد مبتلا به بیماریهای حساس به نور کمک کند.
روغنهایی با SPF
سعی کنید از روغنهایی با SPF طبیعی استفاده کنید. در حالی که اینها نباید جایگزین ضد آفتاب معمولی شما شوند، روغنهای خاصی مانند آووکادو، نارگیل، تمشک و هویج را میتوان برای دوز اضافی آبرسانی و محافظت از SPF استفاده کرد.
ملانین
بیش از آن که پوست شما بتواند ملانین تولید کند بیرون نمانید. ملانین رنگدانه مسئول برنزه شدن است. همه افراد دارای یک نقطه برش ملانین هستند که معمولاً 2 تا 3 ساعت است. بعد از این مدت، پوست شما در یک روز مشخص تیره نمی شود. اگر از این مرحله برنزه شوید، پوست خود را در معرض آسیب قرار خواهید داد.
لیکوپن
غذاهای غنی از لیکوپن بخورید. به عنوان مثال میتوان به گوجه فرنگی و هندوانه اشاره کرد. یک مطالعه کوچک در سال 2011 نشان داد که لیکوپن به طور طبیعی از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت میکند.
انتخاب زمان
7-زمان برنزه شدن خود را هوشمندانه انتخاب کنید. اگر هدف شما برنزه کردن سریع است، خورشید معمولا بین ظهر تا 3 بعد از ظهر بسیار قوی است. البته همانطور که پیش از این گفته شد در حالی که خورشید در این مدت در قویترین حالت خود قرار دارد، به دلیل قدرت اشعهها بیشترین آسیب را وارد میکند و به احتمال زیاد خطر ابتلا به سرطان پوست را به دلیل این قرار گرفتن در معرض افزایش میدهد.
انتخاب لباس
پوشیدن یک تاپ بدون بند را در نظر بگیرید. این کار میتواند به شما کمک کند برنزه شدن یکنواخت با حداقل عوارض را داشته باشید.
سایه
به دنبال سایه باشید. استراحت کردن باعث کاهش احتمال سوختگی میشود و به پوست شما در برابر گرمای شدید استراحت میدهد.
آماده شدن
-قبل از برنزه شدن آماده شوید. آماده کردن پوست قبل از رفتن به خارج از منزل میتواند به ماندگاری بیشتر برنزه شدن شما کمک کند. سعی کنید قبل از برنزه کردن، پوست خود را لایه برداری کنید. پوستی که لایه برداری نشده است بیشتر احتمال دارد پوسته پوسته شود. استفاده از ژل آلوئه ورا پس از برنزه کردن نیز ممکن است به ماندگاری بیشتر برنزه شدن شما کمک کند.
سخن نهایی
ما در این نوشته به تمام نکات مربوط به برنزه کردن پوست با آفتاب اشاره کردیم. در هر صورت اگر تصمیم نهایی شما، برنزه شدن با آفتاب بود، بهتر است تمام نکات ایمنی را قبل و بعد از برنزه شدن در نظر بگیرید. مثلا بعد از برنزه کردن، هر ماه پوست خود را از سر تا پا چک کنید. این کار، یکی از بهترین روشها برای مبارزه با سرطان پوست است. سرطان پوست وقتی زود تشخیص داده شود بسیار قابل درمان است. اما توصیه نهایی ما آن است که همیشه از روشهای کم هزینهتر و ایمنتر استفاده کنید. باید یاد بگیرید به جای به خطر انداختن سلامتی، پوستی را که دارید دوست داشته باشید. پوست روشن نیز به همان اندازه پوست برنزه شده زیباست و برنزه شدن با آفتاب یا سولاریوم، ارزش آن را ندارد که جان خود را به خطر اندازید.
سوالات متداول
مهمترین نکات مربوط به برنزه کردن با آفتاب، رعایت مواردی است که خطر ابتلا به بیماریهای پوستی را کاهش میدهد.
بله. استفاده از لوسیونهای برنزه کننده پوست، بهترین و آسانترین روش برنزه کردن پوست است. این روش بسیار کم هزینه است و نتیجه آن موقت است. پس اگر از آن ناراضی نبودید به راحتی میتوانید آن را از بین ببرید. از جمله این لوسیونها میتوان به روغن آفتابSPF 10 دکتر ژیلا حجم 150 میل، روغن آفتاب برنزه کننده آرکونم حجم 150 میل و روغن آفتاب برنز کننده آردن حاوی عصاره هویج و قهوه حجم 250 میل – برنز طلایی اشاره کرد. این سه محصول علاوه بر آنکه جذب سریع و بالایی دارند، حاوی ویتامینهای مفید پوستی نیز هستند. از این رو علاوه بر برنزه کردن پوست، به آبرسانی و شادابی پوست شما نیز کمک میکند.
بله. استفاده از لوسیونهای برنزه کننده پوست، بهترین و آسانترین روش برنزه کردن پوست است. این روش بسیار کم هزینه است و نتیجه آن موقت است. پس اگر از آن ناراضی نبودید به راحتی میتوانید آن را از بین ببرید. از جمله این لوسیونها میتوان به روغن آفتابSPF 10 دکتر ژیلا حجم 150 میل، روغن آفتاب برنزه کننده آرکونم حجم 150 میل و روغن آفتاب برنز کننده آردن حاوی عصاره هویج و قهوه حجم 250 میل – برنز طلایی اشاره کرد. این سه محصول علاوه بر آنکه جذب سریع و بالایی دارند، حاوی ویتامینهای مفید پوستی نیز هستند. از این رو علاوه بر برنزه کردن پوست، به آبرسانی و شادابی پوست شما نیز کمک میکند.