لیمو ترش برای پوست و خطرات ناگفته آن!

لیمو ترش‌های خوشمزه و خوش‌رنگ، علاوه بر طعم‌دهی فوق‌العاده و بوی بی‌نظیرشان، در انواع ماسک‌های خانگی نیز کاربرد دارند. بدون شک شما هم تا به حال با توصیه‌هایی مشابه «لیمو پوست را سفید می‌کند، حتما استفاده کن!» یا «با لیمو رد جوش‌ها کاملا خواهند رفت!» روبه‌رو شده باشید. حتی ممکن است برخی از این توصیه‌ها را نیز به کار برده و البته به نتیجه مد نظر نیز دست پیدا کرده‌اید. با وجود این، آیا چیزی راجع به اثرات خطرناک و آسیب‌های جبران ناپذیر لیمو شنیده‌اید؟ در واقع باید بگوییم که در صورت استفاده نادرست، لیمو ترش برای پوست به‌شدت خطرناک است و به همین خاطر، در این نوشتار قصد داریم به بررسی خطرات لیمو و آبلیمو برای پوست بپردازیم. همراه ما باشید و با دقت این مطلب را مطالعه کنید.

لیمو ترش برای پوست؛ خوب یا بد؟

لیموی طبیعی و یا آبلیمو، یکی از ترکیبات اصلی در انواع ماسک‌های خانگی است. در واقع می‌توان گفت در تمام ماسک‌های روشن‌کننده، از بین بردن جای جوش، لایه‌بردار و…، حتما چند قطره آب لیمو طبیعی وجود دارد. اما دلیل این موضوع چیست؟

لیمو سرشاز از ویتامین C و فواید بی‌شماری برای پوست دارد. یکی از مهم‌ترین خواص لیمو ترش برای پوست این است که با کنترل چربی ترشح شده در سطح پوست، از ایجاد جوش و آکنه‌های جدید جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر، مواد موجود در لیمو، منافذ باز پوست را می‌بندد. بدین شکل، لیمو ترش جوش‌های سر سیاه را به کمترین حد ممکن می‌رساند.

جوش‌های سر سیاه، همان منافذ باز پوست هستند. در این منافذ، انواع چربی‌های پوست با سلول‌های مرده و آلودگی‌های محیطی ترکیب شده و در حفره‌های سطح پوست تجمع می‌کنند. ویتامین C موجود در لیمو ترش، منافذ سطح پوست را کوچک‌تر کرده و پوست را لایه‌برداری می‌کند. بنابراین آلودگی‌های سطحی از بین رفته و بدین شکل، استفاده از لیمو ترش به کاهش جوش‌های سرسیاه کمک خواهد کرد.

دیگر عملکرد لیمو ترش برای پوست کاهش تیرگی‌ها و جای جوش‌ها است. لیمو ترش یکی از قوی‌ترین لایه‌بردارهای طبیعی است. در واقع در اغلب محصولات روشن‌کننده و لایه‌بردار، حتما ترکیبات ویتامین C را می‌بینید. برخی از افراد برای رسیدن به نتیجه بهتر و سریع‌تر، لیمو ترش و یا آبلیمو را به‌صورت خالص و مستقیم، بر روی پوست خود قرار می‌دهند. اما آیا این کار مفید است؟ همراه ما باشید.

تفاوت لیمو ترش طبیعی و ویتامین C موجود در محصولات بهداشتی و مراقبتی

احتمالا شما هم عبارت «طبیعی است و هیچ ضرری ندارد» را چندین بار شنیده باشید. این نگرش اشتباه، سبب شده که اغلب افراد برای درمان بیماری‌های مختلف خود نیز به داروی معتبر، کمتر اعتماد کرده و در عوض آن، از انواع گیاهان استفاده کنند. نکته‌ای که این افراد به آن توجه نمی‌کنند این است که پایه بیشتر داروها، کرم‌ها و محصولات مشابه، از انواع مواد طبیعی و گیاهی است. با وجود این، مصرف اشتباه هر نوع گیاه، میوه و محصول طبیعی، می‌تواند ضررهای جبران ناپذیری را به بار آورد.

یکی از این موارد، استفاده لیمو ترش برای پوست است. معمولا در انواع کرم‌ها و لوسیون‌های سفید کننده و لایه‌بردار، لیموترش به‌عنوان یکی از ترکیبات اصلی وجود دارد. نکته‌ای که باید بدانید این است که میزان لیمو ترش موجود در این کرم‌ها، با استفاده از فرمول‌های خاصی اندازه‌گیری و بررسی شده است. به همین خاطر، استفاده روزانه از این کرم‌ها کاملا ایمن است و هیچ‌گونه تاثیر منفی نخواهد داشت.

البته که نمی‌توان همین جمله را درباره لیموهای طبیعی خریداری شده از بازار، بیان کرد. این لیموها خالص بوده، بیشترین میزان سیتریک اسید و ویتامین C را به‌صورت مستقیم به پوست شما منتقل می‌کنند. اسکوربیک اسید که با نام ویتامین C شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌هایی است که باعث سفیدی پوست می‌شود و البته قدرت سوزاندن پوست را نیز دارد. سوال مهم بعدی این است که اسید سیتریک و اسید اسکوربیک چیستند؟

اسید اسکوربیک و اسید سیتریک

این دو اسید، هر دو در لیمو ترش و انواع میوه‌های مشابه دیگر وجود دارند. این اسیدها علی‌رغم شباهت‌های اولیه، تفاوت‌های مختلفی با هم دارند. در ادامه، هر کدام از این اسیدها را به‌اختصار شرح می‌دهیم.

اسید اسکوربیک چیست؟

 در واقع باید بدانید که نام شیمیایی ویتامین C، اسید اسکوربیک است. این اسید، با داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی، یکی از مفیدترین و ضروری‌ترین مواد مورد نیاز بدن است. ویتامین سی در انواع مرکبات وجود دارد و بیشترین میزان آن در لیمو ترش و پرتقال یافت می‌شود. مصرف خوراکی این ویتامین برای بدن حیاتی‌ است و کمبود آن می‌تواند بیماری‌های مختلفی را ایجاد کند.

اسید اسکوربیک یا همان ویتامین سی، با خاصیت روشن‌کنندگی، لایه‌برداری و آنتی‌اکسیدان، علاوه بر مصرف خوراکی، برای مصارف زیبایی و درمانی نیز کاربرد دارد. به همین خاطر در انواع کرم‌های بهداشتی و مراقبتی نیز، ویتامین C را در ترکیبات سازنده محصول می‌بینید.

اسید سیتریک چیست؟

اسید سیتریک نیز همانند اسید اسکوربیک، در لیمو ترش وجود دارد. این ماده دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی است. مصرف خوراکی آن، باعث تنظیم میزان اسیدیته بدن می‌شود. قدرت تنظیم اسیدیته این ماده، تنها به بدن انسان و سایر جانداران محدود نشده و قدرت ماندگاری محصولات مختلف را افزایش می‌دهد.  اسید سیتریک از خانواده آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA) است که قدرت لایه‌برداری فوق‌العاده زیادی دارند.

اسید سیتریک یا سیتریک اسید، یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها بوده و خواص ضد پیری فوق‌العاده‌ای دارد. این ماده می‌تواند باعث لایه‌برداری قوی پوست شده و سلول‌های مرده را از بین ببرد. به همین خاطر، پس از استفاده از محصولات دارای سیتریک اسید، حس طراوت، شفافی و جوانی بیشتری در پوست خواهید داشت.

خطرات اسید سیتریک

علی‌رغم تمام فواید این ماده، اسید سیتریک همان‌گونه که در نام آن قابل درک است، یک اسید بوده و خاصیت لایه‌برداری قوی دارد. خوردن بیش از حد میوه‌های دارای سیتریک اسید، مینای دندان را تضعیف کرده و دردهای دندانی آزاردهنده را در پی دارد. این موضوع برای پوست نیز همان‌گونه است. استفاده از میزان زیادی لیمو ترش برای پوست به دلیل وجود مقدار بسیار زیادی از اسید اسیتریک، آسیب‌های زیادی را ایجاد می‌کند.

نکته مهم دیگری که باید بدانید این است که تمام کرم‌ها و لوسیون‌های حاوی AHA و سایر ترکیبات این خانواده، میزان تحریک‌پذیری پوست در مقابل آفتاب را به‌شدت افزایش می‌دهند. اسید سیتریک نیز یکی از این ترکیبات است. پس از استفاده از کرم‌ها و یا حتی ماسک‌های طبیعی حاوی اسید سیتریک هم‌چون لیمو ترش، پوست حساس‌تر و نازک‌تر خواهد شد. به همین خاطر، استفاده از ضد آفتاب‌های قوی بعد از چنین ماسک‌ها و کرم‌هایی، الزامی است.

قرار گرفتن در معرض اشعه آفتاب هم‌زمان با وجود اسید سیتریک بر روی پوست، بسیار خطرناک بوده و ممکن است آسیب‌ها و سوختگی‌های بسیار شدیدی را بر جای بگذارد.

خواص لیمو ترش برای پوست

بدون شک شما نیز از خواص بی‌نظر لیمو ترش برای پوست مطلع هستید. اسیدهای موجود در لیموترش، اثر فوق‌العاده‌ای بر سلامت بدن و البته سلامت و شادابی پوست خواهند داشت. در ادامه، برخی از مهم‌ترین خواص لیمو ترش را بررسی خواهیم کرد.

1- درمان جوش

آبلیمو ترش با توجه به اسیدهای موجود در آن، اثر جمع‌کنندگی دارد. موادی که همانند لیمو ترش سطح pH کمتری دارند، می‌توانند میزان التهابات را کاهش داده و ترشح چربی را نیز کنترل کنند. به همین خاطر، جوش‌ها و آکنه‌های ایجاد شده بر اثر ترشح بیش از حد چربی، با کمک لیمو ترش کاهش یافته و یا به‌صورت کامل از بین می‌روند.

علاوه بر این، اسید سیتریک موجود در لیمو ترش، باعث لایه‌برداری سطح پوست شده و سلول‌های مرده را از بین می‌برد. به همین خاطر، لیمو ترش می‌تواند از ایجاد یا افزایش جوش‌های سر سیاه نیز جلوگیری کند.

2- خواص آنتی‌میکروبی

لیمو ترش خواص آنتی میکروبی دارد و به همین دلیل باکتری‌های مسبب جوش‌های عفونی را از بین می‌برد. از سوی دیگر، اثرات ضد قارچ لیمو به درمان عفونت کاندیدیاز نیز کمک می‌کند. این عفونت، به دلیل تکثیر بیش از حد نوعی قارچ (قارچ کاندیدا) ایجاد می‌شود که به‌صورت عادی در بدن وجود دارد. این قارچ در بخش‌های مختلف بدن هم‌چون دهان، واژن، کشاله ران و زیر بغل وجود داشته و تنها در برخی حالات خاص، به‌صورت بیش از حد تکثیر می‌شود.

درماتیت سبورئیک یا اگزمای سبورئیک،یک نوع التهاب پوستی است که باعث قرمزی، التهاب و خارش پوست می‌شود. لیمو ترش می‌تواند این نوع اگزما را نیز از بین برده و درمان کند.

3- سفید کننده پوست

لکه‌های ناشی از افزایش سن، جای جوش و آکنه و تیرگی‌های ناشی از آفتاب سوختگی، همه با کمک لایه‌بردارهای قوی کاهش پیدا می‌کنند. همان‌گونه که در بخش پیش اشاره کردیم، اسید سیتریک یک لایه‌بردار طبیعی قوی است که می‌تواند لایه آسیب‌دیده و تیره پوست را از بین ببرد. استفاده مداوم از این نوع لایه‌بردارها، به کاهش لکه‌ها و حتی از بین‌بردن آن‌ها نیز کمک می‌کند.

4- افزایش کلاژن

کلاژن یکی از پروتئین‌های طبیعی پوست است که با افزایش سن، میزان آن در بدن کاهش پیدا می‌کند. این کاهش کلاژن، به ایجاد چین و چروک منجر می‌شود. یکی از مهم‌ترین مزایای لیمو ترش برای پوست محافظت از کلاژن‌ها است.

رادیکال‌های آزاد موجود در محیط، می‌توانند به کلاژن‌های پوست آسیب بزنند. ویتامین C به‌عنوان یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های موجود در طبیعت، اثر این رادیکال‌های آزاد را به‌شدت کاهش داده و یا حتی خنثی می‌کند. بدین شکل، از کلاژن‌های طبیعی پوست محافظت کرده و طول عمر کلاژن‌ها را نیز افزایش می‌دهد.

با وجود این اثرات فوق‌العاده، احتمالا شما نیز در حال حاضر برای استفاده از یک قاچ لیموترش تازه برای سلامت پوست‌تان وسوسه شده‌اید. هرچند باید بگوییم که دست نگه داشته و ادامه این نوشتار را با دقت بسیار بیشتری مطالعه کنید.

مضرات آبلیمو برای پوست

در واقع باید در این بخش به شما بگوییم که مضرات آبلیمو برای پوست بسیار بیشتر از فواید آن است. ضررهای آبلیمو برای پوست، زمانی بیشتر خواهد بود که از لیموی تازه، خالص و البته به‌تنهایی و به میزان زیاد استفاده کنید. آسیب پوستی ناشی از لیمو ترش برای پوست در افراد دارای پوست خشک، نازک و حساس، بسیار بیشتر از سایرین است. در ادامه، برخی از مهم ترین مضرات لیمو را با هم مرور خواهیم کرد.

1- التهاب پوستی

التهاب پوستی یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی استفاده از انواع میوه‌های اسیدی است. لیمو ترش، دارای مقادیر بسیار زیادی اسید بوده و به همین خاطر، التهاب پوستی شدیدی را ایجاد خواهد کرد.

در صورت استفاده از یک قاچ لیمو و یا آب لیمو به‌عنوان ماسک طبیعی، احتمالا با خارش، سوزش، التهاب و قرمزی پوست مواجه شوید. این عوارض جانبی برای افراد دارای پوست خشک و حساس بسیار بیشتر و شدیدتر خواهد بود.

2- فیتوفوتودرماتیت

این بیماری یا التهاب زمانی رخ می‌دهد که پوست در معرض برخی گیاهان قرار بگیرد. در اثر واکنش‌ مواد شیمیایی آن گیاه با پوست، پوست فرد نسبت به نور آفتاب حساس می‌شود. بروز تاول‌های پوستی، خارش، التهاب، درد، حساسیت، سوزش و البته لکه‌های تیره پس از بین‌رفتن علائم اولیه، بخشی از علائم فیتوفوتودرماتیت است.

این حالت در اغلب موارد زمانی رخ می‌دهد که افراد از ماسک لیموی خالص به‌مدت بسیار طولانی استفاده کنند. ماسک‌های حاوی لیمو، نهایتا 30 دقیقه پس از تماس با پوست باید به‌صورت کامل شسته شوند. برخی افراد، لیمو یا آبلیموی خالص را به‌عنوان ماسک از شب تا صبح بر پوست گذاشته و یا حتی با ماسک لیمو، خود را در معرض تابش اشعه‌های خورشید قرار می‌دهند. ناگفته پیدا است که این کار، ضررهای و عواقب جبران‌ناپذیری خواهد داشت.

3- آفتاب سوختگی

علاوه بر التهاب فیتوفوتودرماتیت، اسید سیتریک احتمال آفتاب‌سوختگی را نیز افزایش خواهد داد. اسید سیتریک موجود در لیمو به‌شدت با نور آفتاب واکنش نشان می‌دهد. همین اسید هنگامی که در معرض اشعه‌های UV قرار گیرد، منجر به سوختگی و آسیب شدید پوستی خواهد شد.

بنابراین هیچ‌گاه پیش از خروج از خانه یا در زمان قرار گرفتن در معرض آفتاب (از طریق پنجره، تراس یا حیاط) از ماسک‌های حاوی لیمو و یا بدتر از آن، از ماسک لیموی خالص استفاده نکنید. نکته مهم بعدی این است که نباید به‌صورت متوالی و روزانه، از ماسک‌های گیاهی حاوی آب لیمو استفاده کنید.

این 3 مورد، مهم‌ترین آسیب‌هایی هستند که در پی استفاده از لیمو و آبلیموی طبیعی رخ خواهند داد. با وجود این، با مصرف درست و کنترل شده، می‌توانید از فواید لیمو ترش برای پوست بهره برده و البته آسیب نبینید. در بخش بعدی، به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

نحوه استفاده از لیمو ترش برای پوست

امیدواریم با مطالعه بخش‌های پیش، این نکته مهم را درک کرده باشید که ماسک‌های طبیعی، الزاما بی‌خطر نیستند. در واقع هر نوع گیاه، محصول و ماسکی، در صورت استفاده نادرست و نامناسب، ضررهای بی‌شماری خواهد داشت. طبیعی و گیاهی بودن دارو یا ماسک‌های پوستی، هیچ‌گونه تضمینی برای عدم ایجاد ضرر و آسیب نخواهند بود.

بنابراین اگر قصد دارید از لیمو ترش در انواع ماسک‌های پوستی استفاده کنید، باید نکات مهم استفاده از آن را به‌خوبی بدانید. در ادامه، مهم ترین نکات استفاده از لیمو ترش برای پوست را با هم بررسی خواهیم کرد.

1- مقدار استفاده از لیمو و آبلیمو

خواص لیمو ترش برای پوست غیر قابل انکار است. نکته مهمی که باید بدانید این است که مقدار استفاده از این ماده، مرز بین فایده و ضرر آن را مشخص می‌کند. از آب لیموی تازه، تنها به میزان گفته شده در ماسک طبیعی استفاده کنید. معمولا باید تنها یک الی دو قاشق چای‌خوری لیمو را با سایر مواد هم‌چون عسل، ماست، آب سیب‌زمینی و…، ترکیب کنید. هیچ‌گاه یک قاچ لیمو را روی صورت خود نگذارید و یا با استفاده از آن، صورت خود را ماساژ ندهید.

ممکن است پوست شما در ابتدا واکنش چندانی به لیمو نداشته باشد. آسیب‌های پوستی ممکن است 48 ساعت بعد از استفاده از ماسک و یا حتی در مدت زمان بیشتری خود را نشان دهد. هیچ‌گاه برای رسیدن به نتایج دل‌خواه عجله نداشته باشید. افزودن موارد لایه‌بردار بیشتر به ماسک برای رسیدن به نتیجه بهتر، در اغلب موارد نتیجه عکس خواهد داشت.

2- زمان استفاده

ماسک‌گذاشتن و رسیدگی به پوست، به یک زمان اختصاصی نیاز دارد. قبل از رفتن به مهمانی یا قرار ملاقات مهم و یا در حالت خستگی و خواب‌آلودگی، از ماسک‌ها استفاده نکنید. قرار دادن پوست ملتهب از اثرات ماسک در معرض آلودگی‌های محیطی و یا نور آفتاب، می‌تواند ضررهای جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد. از سوی دیگر، ممکن است علی‌رغم وجود ماسک بر پوست، خستگی بر شما غلبه کند، بخوابید و در نتیجه ماسک به‌مدت خیلی بیشتری بر صورت شما باقی بماند.

بنابراین زمانی را به استفاده از ماسک اختصاص دهید که قصد خروج از خانه را نداشته باشید، هوشیاری کامل داشته و سرحال باشید. در این صورت، ماسک‌های طبیعی را با دقت بیشتری خواهید ساخت و با صبر و حوصله بیشتری از آن‌ها استفاده می‌کنید.

3- انجام تست حساسیت

همان‌گونه که پیش‌تر اشاره کردیم، مواد طبیعی نیز می‌توانند ضررها و حساسیت‌های مختلفی را ایجاد کنند. به همین دلیل، پیش از استفاده از ماسک‌های طبیعی و یا شیمیایی، حتما تست حساسیت را انجام دهید.

برای این کار، مقداری از مواد را کنار گوش خود و یا بر روی بخش داخلی آرنج‌تان امتحان کنید. چند دقیقه صبر کرده و به‌دقت هر گونه اثر جانبی را بررسی کنید. در صورت عدم ایجاد سوزش و یا خارش، می‌توانید از آن محصول استفاده کنید. ماسک‌های حاوی لیمو ترش و یا گوجه‌فرنگی، ممکن است باعث ایجاد حساسیت بیشتری شوند.

4- رقیق‌کردن آبلیمو

هیچ‌گاه لیمو و آبلیمو را بدون رقیق‌کردن استفاده نکنید. ترکیب لیمو با سایر مواد طبیعی نیز راه‌کار مناسبی برای کاهش عوارض جانبی مواد درون لیمو ترش است. می‌توانید از سایر مواد طبیعی جایگزین لیمو نیز استفاده کنید. آلوئه‌ورا، روغن نارگیل، روغن اسطوخودوس، روغن درخت چای، زردچوبه یا عصاره آن و ماست، همه انواع مواد طبیعی هستند که می‌توان همراه با آبلیمو و یا به‌عنوان جایگزینی برای آن، استفاده کرد.

5- مراقبت از پوست پس از استفاده از لیمو ترش

لیموترش می‌تواند با لایه‌برداری شدید، باعث حساسیت و نازک‌شدن پوست‌تان شود. بنابراین، حتما پس از استفاده از ماسک‌های حاوی لیمو، از ضد آفتاب و مرطوب‌کننده مناسب نیز استفاده کنید. خشکی و التهاب پوست، برخی از عوارض جانبی اسید سیتریک است. به همین خاطر، حتی در زمان استفاده از کرم‌های حاوی این اسید، استفاده از ضد آفتاب قوی و محافظت بیشتر از پوست، توصیه می‌شود.

6- استفاده از جایگزین‌های مناسب

انواع کرم‌ها، لوسیون‌ها و تونرهای حاوی ویتامین سی و اسید سیتریک، جایگزین‌های مناسبی برای لیمو ترش هستند. اگر به خواص لیمو ترش برای پوست خود نیاز دارید، ترجیحا کرم‌ها و لوسیون‌های حاوی عصاره لیمو را بخرید. این کرم‌ها با آزمایش‌های دقیق و اندازه‌های مشخص طراحی و تولید می‌شوند. به همین خاطر، استفاده روزانه از آن‌ها نیز امکان‌پذیر بوده و خطرات کمتری به دنبال دارند.

در نظر گرفتن این 6 مورد، می‌تواند از ایجاد آسیب‌های شدید پوستی جلوگیری کند. بنابراین اکر قصد دارید حتما از ماسک‌های حاوی لیموی طبیعی استفاده کنید، این موارد را جدی بگیرید.

جمع‌بندی نهایی

خواص لیمو ترش برای پوست بی‌شک فوق‌العاده است و احتمالا شما نیز برای استفاده از آن وسوسه شوید. تنها نکته مهمی که باید بدانید این است که استفاده نادرست از لیمو ترش، می‌تواند صدمه‌های جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. هیچ‌گاه لیمو ترش را به‌تنهایی و خالص استفاده نکنید. هیچ‌گاه با ماسک‌های حاوی لیموترش در معرض آفتاب قرار نگیرید و از همه مهم‌تر اینکه حساسیت پوست خود را پیش از استفاده از ماسک‌های حاوی لیمو، بسنجید. درمان‌های خانگی همیشه بی‌خطر نیستند و به همین دلیل، استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های حاوی ویتامین C، امن‌تر است. تجربه شما در این مورد چیست؟ آیا تا به حال با عوارض لیمو ترش مواجه شده‌اید؟ از تجربیات خود برای ما و خوانندگان‌مان بگویید.

سوالات متداول